Alaylı ve Mektepliler

“KİMİN REJİSÖR KİMİN KAMERAMAN OLDUĞU BELLİ DEĞİL”

Sinemacı kuşak gelinceye kadar Türkiye’de kimin rejisör, kimin kameraman olduğu pek belli değildi(!) Birkaç filmde oynayıp rejisörün ve kameramanın nasıl çalıştığını gören kıdemli oyunculardan bazıları “Bu işi ben de yaparım” diyerek ortaya çıkıyor, bazısını da başkaları teşvik ediyordu, Özellikle kameramanlık usta fotoğrafçıların yapabileceği bir iş zannediliyor, ayrıca bu işlerde “Ucuz adam çalıştırma düşüncesi” de etkili oluyordu Biraz da bu yüzden Türk sinemasının emekleme devri uzun sürdü. Ancak “Sinemacı kuşak” adı da verilen “Mektepli Sinemacılar” geldikten sonra “Alaylı Sinemacılar” yavaş yavaş ortalıktan çekilerek işi hakiki sahiplerine bıraktılar.. Alaylıların ekserisi tiyatrocuydu. Ama içlerinde başka meslekten gelenler de vardı Aşağıdaki listede mektepli olmadığı halde sinemacılığı meslek edinen Weinberg, Uzkınay ve Erginsoy ile iki gruba da girmeyen Sedat Simavi ve Mektepli sinemacılardan Faruk Kenç, Baha Gelenbevi, Şadan Kamil, Turgut Demirağ, Ömer Lûtfi Akad, Şakir Sırmalı, Çetin Karamanbey ve Aydın Arakon’un yanında çok miktarda Alaylı rejisör ve kameraman göreceksiniz. Adları ve çevirdikleri film sayısı şöyle:

Rejisörler: Sedat Simavi 2, Sigmund Weinberg 1, Fuat Uzkınay t, Ahmet Fehim 2, Şadi Fikret 1, Muhsin Ertuğrul 29, Nazım Hikmet 1, Faruk Kenç 11, Adalf Korner 3, Ferdi Tayfur 4, Baha Gelenbevi 4, Şadan Kamil 8, Talât Artemel 2, Refik Kemâl Arduman 2, Seyfi Havaeri 5, Vedat Örfi Bengü 14, Kâni Kıpçak 2, Turgut Demirağ 3, Sami Ayanoğlu 3, Ömer Lûtfi Akad 3, Şakir Sırmalı 1, Çetin Karamanbey 3, Fikri Rutkay 3, Kadri Ögelman 2. Aydın Arakon 3, Cahîde Sonku 1, Mümtaz Ener 2, Suavi Tedü 1, Ahmet Muhtar 2, Cahit Irgat 1, Semih Evin 1, Hüseyin Peyda 1, Vedat Ar 1, Orhon M, Ariburnu 1.

Kameramanlar: Kenan Erginsoy 3, Sigmund Weinberg 1, Fuat Uzkınay 5, Cezmi Ar 42, Lazar Yazıcıoğiu 12, Necati Tözüm 11, Baha Gelenbevi 1, Kriton İlyadis 8, Coni Kurteşoğlu 4, Kemâl Baysal 3, Yuvakim Filmeridis 6, Manasi Filmeridis 2, İlhan Arakon 9, Şadan Kamil 3, Aram Hugasyan 4, Kâzım Koçkan 1, Onnik Kalustyan 2, Faruk Kenç 1, Turgut Ören 1, Enver Burçkin 1, Özen Sermet 1.




Başlangıcından 1950’ye kadar Türk Sinema Tarihi
Sayfa 42
Mustafa Gökmen