Çatışma, filmin itici gücüdür. Senaryoya başlarken önce çatışmayı saptamakta yarar var.
Çatışma, öncelikle bir problem demektir. Metne bir problem saptanır. Senaryo
metni, zaman zaman daralan, zaman zaman da
genişleyen bir problem olarak görülebilir.
Çatışma mutlaka çözülmelidir.
Çatışma, temelde iki ya da daha fazla gücün karsılaşmasıdır.
Değişik türlerinden söz edilebilir:
- İnsanın insanla çatışması
- İnsanın doğayla çatışması
- İnsanın kendisiyle çatışması
- İnsanın toplumsal çevre ile çatışması
Çatışma iki anlamda bulunur;
- En genel anlamıyla bir zıtlıklar ağı olarak: iyi- kötü, doğa- kültür gibi.
- İkinci anlamıyla ise çatışma, bir öykü çizgisi başlatandır. Çözüm bekleyen bir
durumdur.
- Aşılması gereken bir engel
- Yanıt verilmesi gereken bir meydan okuma
- Giderilmesi gereken bir sorun
- Ortadan kaldırılması gereken bir tehdit
- Verilmesi gereken bir karar
- Kurtulması gereken bir baskı
- Yeniden kurulması gereken bir denge vs...
Çatışmanın doğurduğu bu amaç, çoğu kez hem karakterin, hem de öykünün amacı
olarak gözükür.
Doruk Nokta
Doruk Nokta, genellikle filmin sonunda yer alır.
Örneğin bir düello ya da bir final müsabakası.
Senaryo dendiğinde akla gelmesi gereken ilk iki şeyden birisi çatışmaysa, diğeri
de doruk nokta olmalıdır.
Olay örgüsünü oluştururken doruk nokta daima göz önünde tutulmalıdır.
Doruk nokta, mutlaka birilerinin ölmesini gerektirmez.
Çoğunlukla zorunlu sahne'den meydana gelir. Mutlaka fiili bir durum olmalıdır.
Sözle ya da diyalogla geçiştirilmemelidir. Çözüm
izleyicinin zihninde tamamlanmaya bırakılmamalıdır, mutlaka gösterilmelidir.
Tema
Her senaryoda bir tema vardır. Tema, senaryoda sunulan ana düşüncedir. Bu
genellikle yaşamla, onun anlamıyla ya da insanlık
durumuyla ilgili bir düşüncedir. Bu aynı zamanda, yazarın savunduğu ya da
iletmek istediği bir düşüncedir.
Tema genellikle evrensel konularla ilgilidir: Aşk, cesaret, hırs, ölüm,
yabancılaşma, sorumluluklar...
Tema, kısa tanımlamalarla karsımıza çıkar:
- Aşk, her şeye kadirdir.
- Tüm insanlar kardeştir.
- Suç, cezasız kalmaz.
- Savaş, bir cehennemdir.
- Aşk acısının ilacı yoktur.
- Kadere karşı çıkılamaz.
- İyiler daima kazanır.
- Kıskançlık, insanın yıkımına neden olur.
- Acımasız ihtiras insanı yıkıma sürükler.
Temanın etkili sunuluşu için, tema filmin bütünü tarafından tanımlanmalıdır. Bir
film sadece "savaş bir cehennemdir" demez. Bize
savaşın bir cehennem olduğunu gösterir.
Karakter
Senaryo yazarlığında karşılaşılan en büyük sorunlardan bir tanesi etkin ve
ilginç karakterler geliştirme sorunudur.
Öykü, çatışma içindeki karakterlerin eylemlerinden doğduğu için karakter
geliştirme meselesi son derece önemlidir. Karakterler doğruysa, öykü doğal
olarak onların oluşturdukları yapı içerisinde gelişir. Karakterler doğruysa,
olayları kontrol altına almaya ve kendi öykülerini yazmaya başlarlar.
Burada seyirci ilgisi ve özdeşleşme de önemlidir. Psikolojik bir süreç olan
'başkalarının duygularını anlayabilme' ve özdeşleşme yoluyla, karakterlerle sıkı
bir ilişki içine gireriz.
