Yönetmenin çekim tekniği ve anlatım tekniğine göre bazen filmdeki görüntülerin
üzerine konuyu anlatan bir ses gerekir.
Örneğin bir mektubun içeriği hakkında seyirciye bilgi vermek için anlatıcı
tarafından mektup okunur. Mektubu yazan kişi filmde oynuyorsa en iyisi onun
okumasıdır. Ancak diyelim ki ölmüş bir kişi veya filmde oyuncu olmayan bir kişi
ağzından mektup okunacaksa buna "Dış Ses" denilir ve bir anlatıcı tarafından
okunması gerekir. Eğer mektubu yazan kişi kadın ise kadın sesi erkek ise erkek
sesi ile mektup okunur.
Film bir belgesel ise ve bir olay, belge, mekan, cisim veya hikaye anlatılıyorsa
o zaman "Dış Ses" önemli bir işi üstlenir. Film görüntülerinin üzerine metin
yazma gibi durumlarda buna sıkça rastlanır.
Pekiyi "Dış Ses" veya Anlatıcı sesi nasıl olmalı?
Filmde kullanılacak anlatıcı sesi aynı zamanda bir karakterdir ve filme doğrudan
bir etki katar. Örneğin cılız bir ses ve görüntüyle haberleri izleseniz inanın o
sese güvenemezdiniz. Başka kanalları açıp bir de oradan takip ederdiniz. Yani
anlatıcı sesi, anlattığı konuya göre değişir.
Filmde kullanılan dış ses büründüğü karaktere göre seçilmeli, bir belgeselde ise
anlatıcı sesi güvenilir ve etkili olmalıdır. Kadın karakterini kadın, erkeği
erkek, çocuğu ise çocuk seslendirmelidir.
Halk tarafından tanınmış, bildik sanatçıların seslerinin kullanılması filme olan
ilgiyi artırabilir. Ancak önemli olan filmdir. Bu ses yönetmenin yaratmak
istediği atmosfere uygun olmalı ve ön plana çıkarak seyircinin ilgisini
dağıtmamalıdır.
Örneğin tanınmış bir belgesel yönetmeni tarafından sunulan veya seslendirilen
bir belgesel, yapımcı, yönetmen kendisi olmasa bile onun belgeseli olarak
anılabilmektedir.
O zaman anlatıcı seçerken sesini tanımalı ve sesinin karakterini bilmeliyiz.
Anlatıcıyı doğru seçersek filme ayrı bir boyut kazandıracaktır. Film seslendirme
ayrı bir meslek dalıdır. Seslendirme Yönetmenliği.
Ülkemizde alanında çok ilerlemiş olan seslendirme yönetmeni ve seslendirme
sanatçıları bulunmaktadır. Filmi seslendirirken ve doğru sesi, anlatıcıyı bulmak
için seslendirme yönetmenlerinden ve seslendirme sanatçılarından
yararlanılmalıdır. Çünkü onlar vurgulamaları doğru yapan ve Türkçeyi doğru
kullanan, bu konuda eğitim almış kişilerdir.
Eğer maddi yetersizliklerden dolayı etrafınızdaki kişilerden anlatıcı veya dış
ses seçmek zorundaysanız, seçtiğiniz kişinin önce sesini alıp inceleyiniz.
Kulağınızla duyduğunuz ses ile mikrofondan alınan kaydettiğiniz ses arasında
farklar olacaktır.
Anlatıcı veya Anlatıcıların tespit edilmesinden sonra kendileriyle sözleşme
yapılmalı ve gerekirse avukatların hazırlayacağı sözleşme karşılıklı imzalanarak
seslendirme işine resmiyet kazandırılmalıdır.