Doğum Tarihi - 27 Ekim 1938, Trabzon
Ölüm Tarihi - 7 Haziran 2016, İstanbul
Hayati ve Mediha Gürsu'nun 3'ü kız, 2'si erkek çocuklarından biri olarak 1938'de Trabzon'un İskenderpaşa Mahallesi'nde
doğdu. Trabzon Lisesini bitirdi. 1962 yılında Ses Dergisi'nin açtığı yarışmayı kazanıp, oyuncu olarak sinemaya başlayan
sanatçı, birçok film ve dizide rol almış, Anıt Film adlı bir şirket kurarak yapımcılık işine de girmiş, ayrıca üç film
senaryosu yazmış ve beş filmde yönetmenlik yapmıştır. İlk kez 1988 yılında Kurtar Beni filmiyle Altın Portakal kazanan
Gürsu, 1997 yılında tartışmalı biçimde Köpekler Adası filmiyle En İyi Erkek Oyuncu dalında bir kez daha ödüle layık
görüldü. Gürsu, ayrıca 1998-99 yılları arasında yaklaşık bir yıl boyunca Trabzonspor'da İdari ve Teknik
Konulardan Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. Gürsu, Ayla Gürsu ile evli olup, Kerem ve Emre adında iki oğlu
vardır. Yönetmen, yapımcı, senarist, oyuncu ve seslendirme sanatçısı Temel Gürsu'nun ağabeyidir.
Yönetmen Filmografisi
Erkek Kazım 1975
Kazım'a Bak Kazım'a 1975
Dağılın Kazımlar Geliyor 1976
Deli Gibi Sevdim 1976
Yönetmenliğini Yaptığı Belgesel Filmler
FİLMİN ADI : Trabzon
Yapımcısı : Gürsu Film
Yönetmen : Tanju Gürsu
Yılı : 1990
Dili : TR
Altyazı : -
FİLMİN ADI : Amasya
Yapımcısı : Gürsu Film
Yönetmen : Tanju Gürsu
Yılı : 1990
Dili : TR
Altyazı : -
FİLMİN ADI : Kutsal Emanetler
Yapımcısı : Gürsu Film
Yönetmen : Tanju Gürsu
Yılı : 1989
Dili : TR
Altyazı : -
Yapımcı Filmografisi
Duvarların Ötesi 1964
Lafını Balla Kestim 1965
Altın Şehir 1965
Cumartesi Senin Pazar Benim 1965
Hak Yolunda Hazreti Yahya 1965
Silahlar Patlayınca 1966
Yemin Ettim Bir Kere 1966
Bu Şehrin Belalısı 1966
Dişi Kartal 1966
Rüzgar Murat 1971
Yalnız Değiliz 1971
Hop Dedik Kazım 1974
Kazım'a Bak Kazım'a 1975
Kazım'a Ne Lazım 1975
Erkek Kazım 1975
Dağılın Kazımlar Geliyor 1976
İsyankar 1979
Ayrılık Kolay Değil 1980
Boynu Bükük 1980
Olmaz Olsun 1981
Seni Yakacaklar 1981
Şabancık 1981
Yaşamak Bu Değil 1981
Gülsüm Ana 1982
Nasıl İsyan Etmem 1982
Sen De Mi Leyla 1982
Senarist Filmografisi
Ayıkla Beni Hüsnü 1975
Erkek Kazım 1975
Gülsüm Ana 1982
Oyuncu Filmografisi
Lekeli Kadın 1962
Fosforlu Oyuna Gelmez 1962
Ver Elini İstanbul 1962
Şehvet Uçurumu 1962
Hodri Meydan 1962
İki Kocalı Kadın 1963
Arka Sokaklar 1963
Bütün Suçumuz Sevmek 1963
Üç Öfkeli Genç 1963
Ölüme Çeyrek Var 1963
Ölüm Pazarı 1963
Ankara'ya Üç Bilet 1964
Köye Giden Gelin 1964
Keşanlı 1964
Korkunç Şüphe 1964
Paylaşılmayan Sevgili 1964
Sen Vur Ben Kırayım 1964
Sokakların Kanunu 1964
Tığ Gibi Delikanlı 1964
Duvarların Ötesi 1964 Mektepli
Kaynana Zırıltısı 1964
Kara Memed 1964
Çanakkale Aslanları 1964
Galatalı Fatma (Bitirim Fatma) 1964
Adalardan Bir Yar Gelir Bizlere 1964
Gurbet Kuşları 1964
Hızlı Osman 1964
Kara Dağlı Efe 1964
Sahte Sevgili 1964
Altın Şehir 1965
Haremde Dört Kadın 1965
Ateş Gibi Kadın 1965
Canın Cehenneme 1965
Cumartesi Senin Pazar Benim 1965
Çiçekçi Kız 1965
Hak Yolunda Hazreti Yahya 1965
Lafını Balla Kestim 1965
On Korkusuz Kadın 1965
Bitmeyen Kavga 1965
Tatlı Yumruk 1965
Arzunun Bedeli 1966
Kadın Avcılar 1966
Üç Korkusuz Arkadaş 1966
Ölmeyen Aşk 1966
Bu Şehrin Belalısı 1966
Yemin Ettim Bir Kere 1966
Can Yoldaşları 1966
Mezarını Hazırla 1966
Sarı Gül 1966
Silahlar Patlayınca 1966
Bizanslı Zorba 1967 .... Bizans İmparatoru Manuel
Kara Davut 1967
Ölünceye Kadar 1967
Devlerin İntikamı 1967
Dişi Killing 1967
Elveda 1967
Parmaklıklar Arkasında 1967
Bir Annenin Gözyaşları 1967
Bırakın Yaşayalım 1967
Yarın Çok Geç Olacak 1967
Çıldırtan Arzu 1967
Ağla Gözlerim 1968
Bağdat Hırsızı 1968
Yakılacak Kitap 1968
Ayşem 1968
Malkoçoğlu Kara Korsan 1968
Yalan Yıllar 1968
Beş Asi Adam 1968
Sevmekten Korkuyorum 1968
Kabadayı 1968
Kanun Namına 1968
Gülnaz Sultan 1969
Yarın Başka Bir Gündür 1969
Fakir Kızın Romanı 1969
Seninle Düştüm Dile 1969
Ana Kalbi 1969
Buruk Acı 1969
Yiğit Anadolu'dan Çıkar 1969
Fosforlu Cevriye 1969
Ağlayan Melek 1970
Bülbül Yuvası 1970
Firari Aşıklar 1970
Herkesin Sevgilisi 1970
Mazi Kalbimde Yaradır 1970
Sosyete Şakir 1970
Rüzgar Murat 1971 Murat
Yalnız Değiliz 1971
Yedi Kocalı Hürmüz 1971
Yalan Dünya 1972
Aşkların En Güzeli 1972
Çileli Dünya 1972
Kadersizler 1972
Kırk Yalan Memiş 1972
Vurun Kahpeye 1973 .... Yunan Subay
Vahşet 1973
Hop Dedik Kazım 1974
Kazım'a Ne Lazım 1975
Çirkef 1975
Kazım'a Bak Kazım'a 1975
Soysuzlar 1975
Kokla Beni Melahat 1975
Dağılın Kazımlar Geliyor 1976
Kara Murat Devler Savaşıyor 1978
Vahşi Gelin 1978
Hedef 1978
Mücevher Hırsızları 1979
Tanrıya Feryat 1980
Boynu Bükük 1980
Gülsüm Ana 1982
Bir Sevgi İstiyorum 1984
Taçsız Kraliçe 1984
Ölüm Yolu 1985
Gülümse Biraz 1986
Mardin-Münih Hattı 1986 .... Mustafa
Kurtar Beni 1987
Canım Oğlum 1988
Sevmek Ve Ölmek Zamanı 1989
Süper Yıldız 1995
Köpekler Adası 1996
Canısı 1997
Böyle mi Olacaktı 2000
Ödülleri
25. Antalya Film Festivali, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü. 1988 (Kurtar Beni)
34. Antalya Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu Ödülü. 1997 (Köpekler Adası)
40. Antalya Film Festivali, Yaşam Boyu Onur Ödülü. 2003
Kaynak
Internet Movie Database
Kültür Bakanlığı Web Sitesi
Türk Sinemasının Efendisi...
Gökten zembille indim
Aktör, senarist, yapımcı, yönetmen. Eski siyah - beyaz filmlerin prensi Tanju
Gürsu, bugün dizilerin kralı olarak ekranda boy gösteriyor. 65 yaşındaki aktör,
Türk sinemasına kazandırdıkları ile beyaz perdenin önemli mihenk taşı.
Yedi kuşak Trabzonlu olan Tanju Gürsu, beyaz perdeye sadece oyunculuğu ile
değil, senaryosundan yapımcılığına kadar her alanda kalıcı katkılarda bulunmuş.
Türk sinemasına nasıl geldiğini anlatırken, "Gökten zembille indim" diyerek
gülüyor. Öğrencilik yıllarında, memur olan babasının gönderdiği para, geçimini
sağlamaya yetmediğinden, bir filmcilik şirketinin sahibi olan akrabasına gidip
ondan harçlık alırmış. Yine böyle günlerden birinde kendisini çekim setinde
bulmuş. Ücreti cazip geldiğinden hukuk fakültesini üçüncü sınıfta bırakmış. Bu
kararla Türk sineması, 1961 yılında 'Fosforlu Oyuna Gelmez' adlı filmle,
prensine kavuşmuş.
Bir mihenk taşı
İlk filminde oynadıktan sonra, bir derginin 1962'de açtığı 'Sinema Oyuncuları'
yarışmasında Filiz Akın ile kapak birincisi seçilmiş. Böylelikle Yıldızı
parlamaya başlayan Gürsu, bugüne kadar 160'ın üzerinde filmde oynamış ve hala
dizilerde oynamaya devam ediyor. Senaryolarından birini bir gecede yazdığını
söyleyen yılların sinemacısı, oyunculuğun yanı sıra 30 kadar senaryo üretmiş ve
dört önemli belgesel çekmiş. Sinemanın genel sorunlarıyla da birebir ilgilenen
Tanju Gürsu, bu konuyla ilgili ne kadar eylem varsa, içinde yer almış. 1978'de
Türk sinemasının sansüre karşı 5000 kişi ile Ankara'ya yürüyüşünü organize eden
kişi yine Tanju Gürsu olmuş. Sinemacılıkla ilgili ne kadar dernek kurulmuşsa
hepsinin içinde, ne kadar festival varsa hepsinin yönetiminde ve jürisinde
bulunmuş. Sinemayı o kadar çok seviyor ki, bu konuda yanlış veya çirkin bir söze
kesinlikle tahammül edemiyor. Ancak sıcakkanlı aktörün kimseye de bir dargınlığı
yok. Babacan ve dost canlısı tavırları ile insanın gönlünü almasını çok iyi
biliyor. Gençlere Taş çıkartan yılların oyuncusu o kadar dinamik bir yaşam
alışkanlığına sahip ki, dinlenmek için bile hareketli ve Neşeli ortamları tercih
ediyor.
Gökte ararken yerde buldu
40 yıldır Nişantaşı'nda oturan Tanju Gürsu, son tatilini geçirdiği Altınoluk'tan
hem aşırı sıcak, hem de sosyal hareketsizlikten yakınarak, soluğu yine
İstanbul'da almış. "Oranın denizi Güzel, tertemiz ve serin, ama yaşam yok" diye
yakınıyor. Eskiden oğulları Kerem ve Emre ile mutlaka gezmeye ya da denize, bir
yerlere gidilirmiş. Çocukların büyümesiyle, hafta sonları eskisi gibi hareketli
geçmiyormuş. İki oğlunun da Tanju Gürsu'ya benzer pek çok yönü var. Büyük oğlu
Kerem sabırsızlığını, Emre de sempatikliğini babalarından almışlar. Aslında
anneleri Ayla hanımın bile sabrı, okuduğu 'Astronomi Matematik' bölümünü
bitirmeye yetmemiş. Tanju Gürsu'ya bakarak, Yıldızını gökte ararken yerde
bulduğunu söylüyor. Birbirine bağlı olduğu kadar Neşeli bir yaşamı benimseyen
Gürsu ailesi, Karadeniz yemeklerine çok düşkün. Bu yüzden evde Karadeniz mutfağı
hakim. Özel günlerde geleneksel hamsi pilavı sofradan hiç eksik olmazmış.
"Haftanın en az üç günü, sofraya mutlaka mevsimine Uygun bir balık yemeği
gelir." Ailece en çok sevilen yemeklerin başında, Karadeniz mutfağına özel, bir
çeşit hamsili omlet olan 'kaygana' geliyor. Damak zevkine olduğu kadar,
sağlığına da düşkün olan Gürsu ailesi, sofrasından zeytinyağlı yemekleri eksik
etmiyor.
Kahvaltı olmazsa olmaz
Ayla hanımın marifetlerine rağmen, Tanju bey de zaman zaman mutfakta hünerlerini
gösteriyor. Eşi, ihtiyaç olduğunda Tanju beyin mutfakta harika bir yardımcı
olduğunu söylüyor. Çok Güzel köfte, her türlü balık ve salatanın en güzelini
yaptığını Ayla hanım doğruluyor. Zeytinyağlı fasulye yapamasa da, Ayla hanım
evde bulunmadığında 10 kişiyi doyuracak kadar yemek yapabiliyormuş. Tanju Gürsu
için sabahları erken kalkıp çayını kendi demledikten sonra, kahvaltı tabağı ile
televizyonun karşısına geçerek haberleri seyretmek en büyük keyiflerden biri.
Kahvaltısına o kadar düşkün ki, hayatı boyunca bir gün bile ihmal etmemiş. Her
nerede ve hangi koşulda olursa olsun, gerekirse bunun için bütün imkanlarını
seferber eder, yine kahvaltısını yaparmış. Sık sık Sinema Oyuncuları Derneği'nde
bulunan Tanju Gürsu, yine de akşam yemeklerini ailece bir arada yemeye Özen
gösteriyor. Sigara kullanmayan 65 yaşındaki yılların aktörü, her gün
Nişantaşı'ndaki evinden Beyoğlu'na yürüyüş yaptığından olsa gerek, kilolarına
rağmen kolesterolsüz bir yaşam sürmesiyle övünüyor. Formundan da epey memnun.
Yazarlığa başlıyor
Dinç ve Neşeli oyuncu, kişiliğine ters düşmediği sürece her rolü oynayabilecek
performansa sahip. "Kimse beni kadın satıcısı olarak oynatamaz ama Bizanslı
zOrbayı keyifle oynadım ve yine oynarım" diyor. Ancak bu sene dinlenmek
istediğinden, son zamanlarda gelen teklifleri geri çevirmiş. Şu sıralar gündemde
çok büyük ve Güzel bir projesi var; "Sinema dünyasını yazmaya başlıyorum!"
diyor. Türk sinemasının cilvelerini ve Gizli kalmış ne varsa açıklamaya kararlı.
Özeleştirisini eksik etmeyen yılların aktörü, kendisinin de rol aldığı o eski
filmleri televizyonda görmeye alıştığından, artık eskisi kadar heyecanlanmıyor;
"Henüz kendimi seyredip beğendiğim bir tane bile film olmadı" diyerek tevazu
gösteriyor.
Hepsi şahane oyuncu
Gösterime giren filmleri mutlaka izlediğini belirterek, "Görmediğim Türk filmi
yoktur" diyor. Yılda 15 - 20 filmde oynayarak halkın sevgisini kazanmış. Şimdiki
gençlerin ise şöhret olmasının dizilerde bile çok zor olduğunu söylüyor. "Hepsi
şahane oyuncu olabilir, ancak bir sene sonra hiç biri akılda kalmıyor." Bir
kısmı da okullu olduğu için, bu zamanın oyuncularını o kadar çok beğeniyor ki
"Hatta bizlerden daha Güzel oynuyorlar" diye gururlanıyor. Ancak senaryo ve
yönetmen bakımından eskilerin kalitesine ulaşmalarına imkan bile olmadığını
söylüyor.
Yabancı dil öğrenmediğine pişman
Başarı üzerine başarı gösteren Tanju Gürsu, yurtdışından gelen rol tekliflerini
yabancı dili olmadığı için değerlendirememiş. Zamanında yabancı dil öğrenmemiş
olmaktan çok pişman ve bunun eksikliğini hissediyor. Trabzonspor'un yönetiminde
bulunduğundan, Avrupa'nın her yerini gezmiş. Ancak sıkıntılar daha gümrükte
başlıyormuş. "Biri bir laf ettiğinde, cevap veremediğim zaman çıldırıyorum"
diyor ve ekliyor; "konuşamadığım yerde yaşamak istemem." Aynı sıkıntıları
yaşamamaları için, kolej mezunu iki oğlu da, üniversiteyi bitirdikten sonra
İngiltere'de yüksek lisans yapmışlar. Ne Kerem, ne de Emre, belki de eski
cazibesi kalmadığı için filmciliğe hiç merak duymamışlar. Büyük oğlu Kerem,
hatırı sayılır bir turizm şirketinde İstanbul Bölge Müdürü, Küçük oğlu Emre ise
denizcilik sektöründe Broker. Filmcilik sektörünün neredeyse tamamen dizilere
yöneldiğini söylüyor. Yıllardır filmciliğin içinde bulunan Tanju bey, yapımcılık
şartları eskisi gibi kolay olmadığından ve film maliyetleri arttığından, 30
yıllık Gürsu Filmcilik şirketini kapatmak zorunda kalmış.
Dizi çekmek, film çekmekten daha zor
Tanju Gürsu dizi çekimlerinin zorluklarından çok şikayetçi. "Bu hafta
çekiyorsunuz, bir sonraki hafta oynuyor. Sirkülasyonu o kadar yoğun bir iş ki,
hasta olmaya bile hakkın yok kardeşim!" diye yakınıyor. İnsanın bütün sinir
sistemlerinin gerildiğini söylüyor. Cenaze veya düğün için bile memleketi
Trabzon'a gidememekten çok rahatsız. "Bir sonraki bölümde rolün varsa, çekime
katılmamazlık olmuyor. Ancak filmde, 2 - 3 gün önce rahatsızlığını bildirdiğinde
programı değiştirebiliyorlar" diye ekliyor. Sık sık memleketi Trabzon'a gidip,
Boztepe'de hazırlanmış mangal sofralarına misafir olduğu dönemler artık geride
kalmış. Son 5 - 6 yıldır memleketine gidememiş. Ancak bunca yakınmaya rağmen
mesleğine o kadar bağlı ki, yarın Güzel bir senaryo ve iyi bir teklif gelse,
kitabı yazmayı bir kenara bırakıp yeteneği ile tekrar bizleri büyülemeye hazır.
Gürsu Film Şirketini kurdu. Şirket bünyesinde filmler ve belgeseller üretti.
160'ın üzerinde filmde oynadı, 30 senaryo yazdı, 4 TV dizisinde oynadı, 4
belgesel yönetti, 4 adet 35mm sinema filmi yönetti.