Sözlü tarih, Tarih Vakfı çalışmalarının önemli bir bileşeni olagelmiştir.
1993'te dünyada sözlü tarih alanının en önemli uzmanlarından olan Prof. Paul Thompson'ın
davet edildiği bir atölyenin Tarih Vakfı tarafından gerçekleştirilmesi ile başlayan süreç
hızlanarak devam etmektedir. Anıları toplumsal tarih bakımından önem taşıyabilecek
yaşlı kişilerle yapılan ve videoya kaydedilen uzun mülakatları kapsayan bu projenin,
Kültür Bakanlığı'nın parasal desteği ile yürütülen ilk bölümü 1993'te başlayıp 1995
sonunda tamamlanmıştır. 103 kişinin yaşam öyküsü toplam 400 saatlik görüşme ile saptanmıştır.
Öte yandan, Dr. Esra Danacıoğlu başkanlığında bir ekip Mart-Aralık 1997'de Osmanlı Bankası'nın
geçmişine ilişkin olarak 50 kişiyle sözlü tarih çalışması yapmıştır.
Yönetmenliğini Asaf Köksal'ın yaptığı 3 bölümlük "Osmanlı Bankası Belgeseli" Haziran 1998'de
tamamlanmıştır. 1997'nin son aylarında İş Bankası'nın dört eski genel müdürü ve şimdiki genel
müdürüyle sözlü tarih çalışması yapılmıştır.
Aralık 1997'de, Demirbank kurum tarihi projeleri çerçevesinde başlayan sözlü tarih çalışması
30 kişinin anılarının Betacam kaydının alınmasıyla sonuçlanmıştır.
Haziran 1998'de başlayan bir diğer projede ise, İnterbank kurum tarihiyle ilgili
20 seçilmiş kişiyle sadece ses kaydına dayanan bir sözlü tarih çalışması yapılması kararlaştırılmıştır.
"Bir Çağdaşlaşma Projesi Olarak Türkiye Cumhuriyeti'nin 75 Yılı" etkinlikleri çerçevesinde
gerçekleştirilen "Cumhuriyetin Anıları" Sözlü Tarih ve Belgesel Film Projesi ise tamamlanmıştır.
13 belgesel filmden oluşan dizi, Ntv kanalında yayınlanmıştır.
Tarih
Vakfı'nın Yaptırdığı Belgeseller
Cumhuriyetin Eğlenceleri (4 bölüm, toplam süre: 22 dk)
Sağlık, Güzellik, Erdem (süre: 15' 23")
Sermaye (süre: 18' 45")
Bozkırdaki Coşku - İlk TBMM (süre: 12' 39")
Sesle Çizgiler - İlk Radyo Günleri (süre: 12' 43")
Mahalle Bakkalından Holdinge - İlk Ticaret Günleri (süre: 9' 50")
Başkent Ankara - Modernleşmenin İlk Adımı (süre: 11' 37")
Özsoy Destanı - İlk Türk Operası (süre: 12' 10")
Kavuşulmuş Topraklar - Bir Göç Hikayesi (süre: 10' 39")
Kentin Varoşları - İlk Gecekondular (süre: 9' 19")
Çankaya'nın Taş Evi - İlk Çankaya Günleri (süre: 1' 26")
Klip : Üç Kuşağın Sesleri (süre: 13' 06")
Tarih Vakfı, önümüzdeki günlerde başlatacağı "Tarihe 1000 Canlı Tanık" projesiyle, Türkiye genelinde 70
yaş üzerindeki bin kişinin anı ve tanıklıklarını arşivleyecek. Türkiye'nin tarih ve kültür
mirasının bugüne kadar aydınlanmamış veya eksik aktarılmış konularına
ışık tutarak, ülke tarihinin ve kültürünün korunmasına katkıda bulunmayı
amaçlayan proje Tarih Vakfı ve Milliyet Gazetesi'nin işbirliğiyle düzenleniyor.
Türkiye genelinde 70 yaş üzerindeki bin kişinin anı ve tanıklıklarının
kaydedileceği projeyle, geçmiş deneyimler ve yaşantılar, hem görsel, hem de
işitsel ortamda arşiv belgeleri olarak kaydedilecek. Söz konusu kayıtlar, Türkiye'nin son yüzyıllık tarihine
ilişkin deneyimlerle, yeni bir tarih yazımının olanaklarını sunacak.
Projenin ikinci aşamasında, Türkiye çapında gerçekleştirilecek bir
kampanyayla, projeye kurumsal ve kişisel destek aranacak. "Tarihe 1000 Canlı
Tanık" projesinin, iki yılda tamamlanması amaçlanıyor.
KAMPANYA HAZİRAN'DA BAŞLIYOR
Tarih Vakfı Yerel Tarih ve Sözlü Tarih Proje Koordinasyon Yardımcısı Funda Çelebi, projeyi gerçekleştirmedeki amaçlarının, iyi
korundukları taktirde, sözün de kalabileceğini göstermek oldu?unu söyledi.
Projeye kurumsal ve kişisel destek için Haziran ayında bir kampanya başlatacaklarını
ifade eden Çelebi, görüşülecek 70 yaş üstü kişileri bulmak üzere, şu an için kendi çevrelerine haber verdiklerini,
düzenleyecekleri kampanyayla da, diğer yerlerden gelecek baş vuruları almaya
başlayacaklarını bildirdi.
Başvuruların bir havuzda toplanacağını anlatan Çelebi, "Daha sonra, kentleri, meslek
gruplarını ve kadın erkek oranlarını dikkate alarak, bir seçim yapacağız. Seçimimiz
sırasında, Türkiye'nin bu açılardan en iyi biçimde temsil edilmesine çalışacağız. Bunun
ardından da çalışmalarımıza başlayacağız" diye konuştu.
