Nilüfer Belediyesi’nin düzenlediği Çalı Köy Filmleri Festivali, meraklılarına sinema şöleni yaşattı.
Türkiye’nin ilk köy filminin çekildiği Çalı’da düzenlenen festivalde, Kalandar Soğuğu, Rüzgarın Hatıraları, Sivas,
Yılanların Öcü gibi çok sayıda köy filmi izleyici ile buluştu. Söyleşilerin de düzenlendiği Çalı Köy Filmleri
Festivali’nde Yrd. Doç. Zuhal Çetin Özkan, sinemanın geçmişi, Yrd. Doç. Dr. Sabire Soytok da İran sineması üzerine
seyircilerle sohbet etti.
Bu yıl Türkiye’nin Oscar adayı olan Kalandar Soğuğu filminin başrol oyuncusu Haydar Şişman da söyleşilere katılan
isimler arasındaydı. Haydar Şişman, “Benim Arzum bu filmin elde ettiği başarı sonrası yönetmenlerin, yapımcıların bu
tarz projelere daha fazla yönelmesidir. Elde edilen başarılar, yaptığınız işi insanların beğenmesi, amatör tiyatrocu ve
sinemacılar için kıvanç kaynağıdır. Ekim ayında önemli festivallerde finalist olarak yarışacak filmimizin Oscar adayı
olması da başarıyı taçlandırdı” dedi.
Filmi çekerken büyük zorluklar yaşadıklarını belirten Haydar Şişman,”O coğrafyada film çekmek sabırlı olmayı
gerektiriyor. Filmde dört mevsimin işlenmesi bizi çok zorladı. Ancak çekimlerin zorluğu bizleri yıldırmadı ve böyle
güzel bir yapım ortaya çıktı” dedi.
milliyet.com.tr
03 Ekim 2016
Bursa Çalı Köy Filmleri Festivali 2016
29 Eylül 2016 - 02 Ekim 2016
'Çalı Köy Filmleri Festivali' 29 Eylül'de başlıyor.
Program:
29 Eylül 2016 PERŞEMBE
18:30 Açılış konuşmaları / Çalı Futbol Sahası
19:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
Aysel Bataklı Damın Kızı, 84'
20:30 Söyleşi / Çalı Futbol Sahası
'Türkiye Sineması ve Bataklı Damın Kızı Aysel'in Hikayesi'
Güney ÖZKILINÇ - Yrd. Doç. Dr. Dilek TUNALI
21:00 Konser / Çalı Futbol Sahası
CAHİT BERKAY
30 Eylül 2016 CUMA
19:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
RÜZGARIN HATIRALARI, 2' 20"
21:30 Söyleşi / Çalı Futbol Sahası
Yönetmen Özcan ALPER
22:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
SUSUZ YAZ, 1' 30"
1 Ekim 2016 CUMARTESİ
14:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
SİVAS, 1' 37"
16:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
YILANLARIN ÖCÜ, 1' 38"
18:00 Söyleşi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
"Yılanların Öcü ve Sinema Edebiyat İlişkisi'
Yrd. Doç. Dr. Zuhal Çetin ÖZKAN
19:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
KALANDAR SOĞUĞU, 2' 19"
21:30 Söyleşi / Çalı Futbol Sahası
Yönetmen, Mustafa KARA - Oyuncu, Haydar ŞİŞMAN
22.00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
SÜRÜ (Tarık AKAN Anısına), 2' 09"
2 Ekim 2016 PAZAR
14:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
BEŞ VAKİT, 1' 51"
16:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
ARKADAŞIMIN EVİ NEREDE, 1' 30"
17.30 Söyleşi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
"İran Sineması Üzerine Söyleşi"
Yrd. Doç. Dr. Sabire SOYTOK
19.00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
KARPUZ KABUĞUNDAN GEMİLER YAPMAK, 1' 41"
21:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
YATIK EMİNE, 84"
Bir film düşünün ki çekildiği köyde hâlâ yaşasın: Çalı Köy Filmleri Festivali
Yeşil Bursa'nın güzel Çalı köyünde 29 Eylül - 02 Ekim tarihleri arasında çok özel bir festival gerçekleşecek; Bursa Çalı
Köy Filmleri Festivali...
Bu festivalde birbirinden çok özel filmlere ev sahipliği yapmış Çalı'da çekilen filmleri izleyeceğiz. Festival
yetkilileri etkinlik hakkında bizlere çok önemli açıklamalar yapmış gelin hep birlikte bir bakalım ardından etkinlik
programını görebilirsiniz.
Sonbahar ayında güzel Çalı köyüne gidip gezemek ve orada çekilmiş filmleri izlemek fikri sizi de çekmiyor mu?
Bir film düşünün ki çekildiği köyde hala yaşasın. O dönemde doğan çocukların isimleri, oyuncuların ve karakterlerin
isimleri olsun.
Türkiye sinemasının ilk köy filmi olan ‘Aysel, Bataklı Damın Kızı’ filmi 1934 yılında Çalı’da çekilmişti. Şimdi tekrar
bu topraklarda kırsalın hikâyesine ortak oluyoruz.
Çalı Köy Filmleri Festivalinde çocukluğumuzda gittiğimiz yazlık sinemalar tekrar kuruluyor ve birçok film, yönetmen,
oyuncu, akademisyen ile biraraya geliyoruz.
Çalı’da 1934 yılında çekilen ‘’Aysel, Bataklı Damın Kızı’’ ilk köy filmi olması nedeni ile Türkiye sinema tarihi
açısından önemli bir yere sahiptir. Filmin kadrosunda çok önemli isimler bulunuyor. Yönetmenliğini, Türk sinemasının
Batı sinemasıyla ilişkisini sağlayan ilk yönetmen, Muhsin Ertuğrul yapmıştır. Filmin senaryosu, İsveçli Yazar Selma
Lagerlöf (1858-1940)’un bir hikâyesinden yola çıkılarak Nâzım Hikmet tarafından yazılmış. Müziklerini Cemal Reşit Rey,
görüntü yönetmenliğini Remzi Ar ve Cezmi Ar yapmıştır. O tarihlerde tamamen erkek egemen olan Türkiye sinemasında Cahide
Sonku ilk kadın yıldız olarak bir ilk olmuştur.
Filmin çekildiği yer olan Çalı’da yaşayan insanlar için âdete sinema demek Bataklı Damın Kızı Aysel demek. Hangi yaştan
olursa olsun insanlar bu filmi biliyor. Hiç sinemaya gitmemiş insanlar bile film hakkında doğru veya yanlış bilgiye
sahip. O dönem filmin çekilmesine şahit olmuş insanlardan hala hayatta olanlar var. Çalı Köy’de birçok insan figüran
olarak filmde yer almış. Özellikle bazıları kişi için film çok daha önemli…
29 Eylül 2016 PERŞEMBE
18:30 Açılış konuşmaları / Çalı Futbol Sahası
19:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
Aysel Bataklı Damın Kızı, 84’
20:30 Söyleşi / Çalı Futbol Sahası
‘Türkiye Sineması ve Bataklı Damın Kızı Aysel’in Hikayesi’
Güney ÖZKILINÇ - Yrd. Doç. Dr. Dilek TUNALI
21:00 Konser / Çalı Futbol Sahası
CAHİT BERKAY
30 Eylül 2016 CUMA
19:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
RÜZGARIN HATIRALARI, 2' 20"
21:30 Söyleşi / Çalı Futbol Sahası
Yönetmen Özcan ALPER
22:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
SUSUZ YAZ, 1' 30"
1 Ekim 2016 CUMARTESİ
14:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
SİVAS, 1' 37"
16:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
YILANLARIN ÖCÜ, 1' 38"
18:00 Söyleşi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
“Yılanların Öcü ve Sinema Edebiyat İlişkisi'
Yrd. Doç. Dr. Zuhal Çetin ÖZKAN
19:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
KALANDAR SOĞUĞU, 2' 19"
21:30 Söyleşi / Çalı Futbol Sahası
Yönetmen, Mustafa KARA - Oyuncu, Haydar ŞİŞMAN
22.00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
SÜRÜ (Tarık AKAN Anısına), 2' 09"
2 Ekim 2016 PAZAR
14:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
BEŞ VAKİT, 1' 51"
16:00 Film Gösterimi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
ARKADAŞIMIN EVİ NEREDE, 1' 30"
17.30 Söyleşi / Çalı Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (ÇAKADER)
“İran Sineması Üzerine Söyleşi”
Yrd. Doç. Dr. Sabire SOYTOK
19.00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
KARPUZ KABUĞUNDAN GEMİLER YAPMAK, 1' 41"
21:00 Film Gösterimi / Çalı Futbol Sahası
YATIK EMİNE, 84"
Köy filmleri Çalı’da sinema tutkunları ile buluşuyor.
Türk sinemasında ilk köy filminin çekildiği Nilüfer’in Çalı Mahallesi’nde, Köy Filmleri Festivali düzenleniyor.
Festivalde gösterime sunulan ilk film, Çalı’da çekilen “Aysel Bataklı Damın Kızı” filmi oldu. Festivalin ilk gününde
müzisyen Cahit Berkay da unutulmaz film müzikleriyle izleyenlere keyifli anlar yaşattı.
Nilüfer’de sinema şöleni başladı. Nilüfer Belediyesi, Nilüfer Kent Konseyi ve ÇEKÜDER işbirliğiyle düzenlenen Çalı Köy
Filmleri Festivali 4 gün boyunca sinema tutkunlarına Çalı’da köy filmlerini açık havada, yıldızların altında izleme
keyfi yaşatacak.
Köy filmlerinin izleyici ile buluştuğu festivalde sinema üzerine söyleşiler de düzenleniyor.
Çalı Köy Filmleri Festivali, 1934 yılında Çalı’da çekilen ve ilk köy filmi olma özelliği taşıyan Aysel Bataklı Damın
Kızı filminin gösterimi ile başladı. Film gösterimi öncesinde düzenlenen açılışta konuşan ÇEKÜDER Başkanı Ömer Bora ve
Çalı Mahalle Muhtarı Mustafa Yünguş Türkiye’nin ilk köy filmine ev sahipliği yapmanın gururunu yaşadıklarını ifade
ettiler.
Nilüfer Kent Konseyi Başkanı Fehmi Enginalp de sinemanın günümüzde en güçlü anlatım araçlarından biri olduğunu
vurgulayarak, çocukluk ve gençlik yıllarına ait sinema üzerine anılarını anlattı.
Konuşmaların ardından senaryosu Nazım Hikmet Ran’a ait olan, yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul’un yaptığı Aysel Bataklı
Damın Kızı adlı film izleyici ile buluştu. Türkiye’de çekilen ilk köy filmi olan yapımda, kadınların yaşadıkları
sorunlara ilişkin gözlemlerin yanı sıra, toprak zenginleriyle köylüler, okumuş şehirli kadınlarla cahil köylü kızları,
kaderini elinde tutabilmekle tutamamak arasındaki karşıtlıkları gözler önüne seriliyor.
Film gösteriminin ardından Nilüfer Belediyesi Kültür Sosyal İşler Müdürü Güney Özkılınç ile Yrd. Doç. Dr. Dilek
Tunalı’nın katıldığı “Türkiye Sineması ve Bataklı Damın Kızı Aysel’in Hikayesi” konulu söyleşi düzenlendi.
İlk köy filminin çekildiği Çalı’da böyle bir festival düzenlenmesini önemli bulduğunu belirten Dilek Tunalı, “Keşke 82
yıl önce çekilen bu yapımla ilgili tekrar film çekilebilse, kitabı yazılsa ve daha birçok etkinlik yapılabilse. Muhsin
Ertuğrul Türk sinemasını uzun süre elinde tutmuş. Yapıma baktığımızda bugün için çok değerli görüntüler var. Muhsin
Ertuğrul yurt dışında birçok çalışma izlemiş ve projelere imza atmış. Ancak bu deneyimlerini Türkiye’ye döndüğünde
sinema adına kullanmamış. Bu filmde bir melodram hastalığı var ve hala günümüzde de bu sorun devam ediyor. Sürü ve Susuz
Yaz’da da toplumsal gerçekler gözler önüne serilmiş. Aysel Bataklı Damın Kızı filminde de gördüğümüz gibi zengin fakir
ilişkileri, zenginin üstünlüğü, adaletsizlikler, sorunlar, çatışmalar beyaz perdeye yansımış. Köy sorunları daha sonraki
yıllarda daha gerçekçi olarak izleyiciye sunuldu” dedi.
Nilüfer Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürü Güney Özkılınç da filmin çekildiği sırada yaşanan anılardan derlemeleri
katılanlara sundu. Aysel Bataklı Damın Kızı filminin kitabını yazmaya başladığını ifade eden Güney Özkılınç,
“Yeşillikleri bol olan 1934’ün Çalı’sı o dönemlerde çok güzel bir bölgeymiş. Film ekibi buraya gelerek aylarca
konaklamış ve inceleme yapmışlar. Çalı, Türkiye’nin ilk köy filmine sahne olarak gurur verici bir ilke imza atmış. İlk
köy filmi, Türkiye’nin ilk Müslüman Türk Güzeli Feriha Tevfik bu filmde oynamış. Cahide Sonku’nun ilk filmi ve bundan
sonra şöhret yolunda önemli adımlar atıyor” diye kaydetti.
CAHİT BERKAY’DAN NOSTALJİ RÜZGARI
Söyleşinin ardından Moğollar Grubu’nun solisti Cahit Berkay sahne aldı. Bugüne kadar yüzlerce film ve dizi müziğinin
bestesine imza atan usta sanatçı, unutulmaz eserlerini sevenleri için seslendirdi. Çalı’nın eşsiz doğal güzelliğinde
açık havada Berkay’ı dinleyenler, nostaljik bir yolculuğa çıktı. ‘Selvi Boylum Al Yazmalım”, “Devlerin Aşkı”, “Çiçek
Abbas” gibi
unutulmaz filmlerin müziklerinin seslendirildiği konserde, Cem Karaca’nın oğlu Emrah Karaca da şarkılarıyla
izleyenlerden büyük alkış aldı.
OSCAR ADAYI FİLM ÇALI’DA
2 Ekim Pazar günü sona erecek olan festival kapsamında 1 Ekim Cumartesi günü saat Sivas, Yılanların Öcü, Türkiye’nin
Oscar adayı olan Kalandar Soğuğu ile geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden ünlü oyuncu Tarık Akan anısına Sürü filmi,
izleyici ile buluşacak.
2 Ekim Pazar günü de Beş Vakit, Arkadaşımın Evi Nerde, Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak ve Yatık Emine isimle filmlerin
gösterimleri yapılacak. Çalı Futbol Sahası’nda gerçekleşen film gösterimlerinin yanı sıra sinema üzerine söyleşiler de
düzenleniyor.
30 Eylül 2016
bursadabirgun.com
Çalı’da Köy Filmleri: Bataklı Damın Kızı Aysel hemşerimizdir
Muhsin Ertuğrul’un yönettiği “Aysel Bataklı Damın Kızı’’ Türkiye'nin köy konulu ilk filmidir. 1934 yılında Bursa’da
Çalı’da çekilmiştir.
Bursa doğası, tarihi kimliği, insan dokusuyla filmlere çok uygun bir şehir ama maalesef Bursa’nın filmleri yok. Bursa’da
geçen ve ya Bursa’yı anlatan filmler çok az.
Bir medya şehrinde ne büyük eksiklik bu.
Kentimizde tiyatro denince ilk aklıma gelen isim, profesyonel düzeydeki başarılı yönetmenliği ve oyunculuğuyla İzzet
Boğa olur daima. İzzet Boğa yorulmak bilmeyen bir dinamo gibi kültür sanat üretir. Boğa aynı zamanda çok iyi yazardır.
Geçen günü sevgili İzzet ile sohbet etim, beni heyecanlandıran sinema projesinden bahsetti. İzzet Boğa’nın öncülük
ettiği bir girişim var: “Çalı Köy Filmleri Festivali’’.
İyisi mi, aradan çekileyim sözü ona bırakayım.
“Çalıköv’e gelsenize. Köy filmleri festivali yapıyoruz. Organik. Öyle bol bütçeli, lüks sinema salonlarında, ödüllü,
konaklamalı, otelli yıldızlı-yaldızlı değil... Köyde.
(…)Bakın yazıyorum buraya Eylül sonu ekim başı. Yazdın mı? Bi de ÇEKÜDER yaz. Nilüfer Kent Konseyi yaz. (…) Burası
Bursa. Köyümüz şehre çok yakın, merkezinde bile sayılır. Nilüfer’de... Çalık Halil Karyası derlermiş eskiden. Sonra Çalı
deyip kestirip atmışlar. Biz çalıköv deriz. :) 1326'da kurulmuş. Uludağ’ın çam ormanlarına yaslamış sırtını, yemyeşil,
toprağı bereketli, insanı çalışkan, pırıl pırıl bir köy. Ben küçükken sokaklarından şarıl şarıl sular akardı, dere
geçerdi içinden, kerpiç evlerini illa asmalar sarardı. Ve koca koca ayna denilen askılarda kurutulan tütünlerin kokusu
sarardı sokakları. Bursa ovası ya burası, adam eksen adam biter; şeftaliler yarma, sulu sulu, her ama her meyve olur mu
bi yerde olur... İpekböceği yapardı köylüler, koza satardı... Üzüm bağları, bahçeler, zerzevat, ekin. Hiç boş
durulmazdı.
Ve kırk yılın bir başı TRT yayınlamaya kalkınca siyah-beyaz BATAKLI DAMIN KIZI AYSEL filmini, bütün köy televizyonun
karşısına kurulurdu. Biz evde Cahide Sonku’yu, Talat Artemel’i ve aşklarını mı izlerdik, her kamera açısına giren evi,
sahibini, pazar sahnesinde sarı patates diye bağıran Mıstan Dede’yi sahnesi geçmeden yakalamaya mı çalışırdık,
bilemezdim. Sonra video çıkınca betamax kasete kaydettik de durdura durdura, anlata anlata bir bir ezber ettik her
yerini.
Senaryosunu müstear isimle ve Selma Lagerlöf’ün hikayesinden uyarlayan Nazım Hikmet olunca, rejisör Muhsin Ertuğrul,
müzikleri Cemal Reşit Rey ve oyuncuları Cahide Sonku, Talat Artemel, Behzat Budak, Hadi Hün, Sait Köknar, Hazım
Körmükçü’den başlayınca benim gibi bir tiyatro adamı için heyecanın dozu artıyordu tabi. Bu isimlerin, filmin çekimleri
boyunca benim köyümü mesken tutuklarını, -dedelerimin çocukluğunda da olsa- benim yürüdüğüm yollardan yürüdüklerini,
çeşmesinden su içtiklerini düşünmek bile yüzümü gülümsetiyordu.
1934 yılından, video teknolojisinin yayıldığı 1980’lere kadar köyde kopyası bulunmayan ve sadece bir söylence ile
köylülerin hafızalarında yerini koruyan film, hele internet teknolojisinden sonra yeniden araştırılmaya, sahne sahne
tetkik edilmeye başlandı. Hem de öyle dışarıdan bir ekiple değil. Köyün yerel tarih araştırmacısı Turhan Çalay, dönemin
gazete kupürlerinden, çekim sırasındaki fotoğraflara, yapılan röportajlara kadar belgeleriyle her şeyi ortaya koyuyor,
birçok mekânın bugünkü halini fotoğraflayarak karşılaştırmalı olarak gösteriyordu.
Bir öğleden sonra büromda çalışırken randevu alıp ziyarete gelen iki yağız delikanlı, köyden bir abileri olduğumu
duymuşlar ve şehre benimle tanışmaya gelmişlerdi. Kaytan bıyıklı olanını sosyal medyadan takip ediyordum. Köyün
gençlerini Çalı Çevre ve Kültür Derneği (çeküder) çatısı altında topladığını, bayram yerinden tut da, hıdrellez ateşine,
keşkek gününden, Dede pikniğine kadar eski adetleri canlandırdığını, çocuklara mıntıka temizliği yaptırdığını ve kadın,
genç, yaşlı toplayıp şehre tiyatroya götürdüğünü takdirle izliyordum. “Nerden mezunsun sen” dedim? “KATÜ Harita abi”
dedi. “Bir köy Filmleri Festivali yapalım Emre” dedim. “Bu biliyorsun bizim köyde çekilen ‘Bataklı Damın Kızı Aysel’
filmi hem köy için hem de sinema bakımından önemli. Köylü filme sahip çıkıyor, unutmuyor, bu film bizim tarihimizde
önemli bir değer, bu değeri tüm Türkiye’ye hatırlatmamız lazım. Yönetmeni ve tüm kadrosu çok önemli isimlerden oluşur.
Bu festival herkesin ilgisini çeker. Köye bu filmle ilgili sahnelerin resmedildiği bir anı duvarı yaptırmak güzel
olabilir. Bir caddeye bir sokağa Cahide Sonku’nun, Muhsin Ertuğrul’un, Talat Artemel’in, Behzat Butak’ın isimleri
verilebilir... Sinemacılar da eminim ki sahip çıkar. Bu festival köye çok yakışır.
(…)İşte böyle geçen sene çam ormanları içinde yemyeşil çimler üzerine atılan rengârenk minderlerle ÇEKÜDER’in kurduğu
açık hava sinemasında beş gün boyunca her akşam yıldızların altında köy temalı bir film gösterildi. Köylüler kalktı
geldi ve böylece kendi sinema şenliklerini başlatmış oldular. (…)Fikir ve isim babası sayılırım, gururla söylüyorum.
Nilüfer Belediyesi ve Kent konseyi de sahiplendi bu sene festivali ne güzel oldu. ‘’
29 Ekim-2 Eylül tarihlerindeki festival, ‘Aysel Bataklı Damın Kızı’ filminin gösterimi ve Cahit Berkay’ın Film Müzikleri
konseri ile perşembe günü başladı.
Festival boyunca Susuz Yaz, Sürü, Yılanların Öcü, Türkiye'nin Oscar Adayı "Kalandar Soğuğu", Rüzgarın Hatıraları, Beş
Vakit, Sivas, Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak, Yatık Emine, Arkadaşımın Evi Nerede gibi köy temalı filmler
gösterilecek, sinema üzerine söyleşiler yapılacak.
Haydi öyleyse sinemaya, Çalı’ya.
