4. Foça Uluslararası Arkeoloji ve Kültürel Miras Belgesel Film Günleri

20 - 26 Ekim 2021

Düzenleyen
Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı

Deborah Semel Demirtaş
Foça Film Günleri Koordinatörü
Tel. 0536 494 8135
focafilmdays@gmail.com
focafilmdays.com
focafilmgunleri.org

İletişim Bilgileri
35680 Eski Foça, IZMIR, TURKEY
+90 536 494 8135
admin @ focafilmgunleri.org
focafilmgunleri.org
facebook.com/focafilmdays





Altı-Üstü Deniz
2021, Türkiye, 24’, Yön. Furkan Alperen Demir, Türkçe / İngilizce altyazılı
Denizi herkes sever ancak onu Sinop’ta yaşayan balıkçılar gibi yakından tanıyor muyuz? Sahil yerleşimlerinde, denizcilik önemli geçim kaynaklarından biri, belki de en önemlisidir. Öte yandan, deniz kenarında yaşayan insanlar hayatlarını denizden kazanmasalar bile mutlaka bir şekilde denizle ilişki içinde olurlar. Bu ilişki bazıları için çok daha önemlidir, öyle tutkulu bir şekilde bağlıdırlar ki denize, -nedeni ister geçim ister hobi olsun- deniz onların yaşam kaynağıdır. “Altı Üstü Deniz”de, Sinop'ta yaşayan iki balıkçının ve iki dalgıçın gözünden denizle içiçe hayatlar anlatılıyor. Denizi herekes sever ancak onu gerçekte ne kadar tanıyoruz?

Artakalanlar
2021, Türkiye, 10’, Dir. Foça'da Genç Olmak (VPA), Türkçe / İngilizce altyazılı
Birçokları tarafından “cennet” olarak tanımlanan Foça’nın güzellikleri arasında doğmuş, büyümüş ve aynı zamanda küçük bir kasabada yaşamanın zorluklarını sırtlarında taşıyan gençlerin hikayesi. Foça; birçok insan için doğal ve tarihi güzelliklerle dolu bir cennet köşesi, bazıları içinse içinden çıkılması zor bir kutu. Özgürlüğü tadan ve arkadaşlarıyla huzur içinde yaşayan gençlere bu kent başka pek bir şey vadetmez. FFG-İFTYD Video Prodüksiyon Atölyesi kapsamında üretilen belgeselde, Foça'da doğup büyümüş gençlerin Foça ile olan kişisel bağları ve birbirinden farklı ancak bazı noktalarda da kesişen yaşam deneyimleri anlatılıyor.

Aslında Yalnız Değildi
2020, Iraq, 8’48, Yön. Hussein Al-asadi, Arapça / Türkçe altyazılı
Bataklık Arapları” topluluğunun üyesi Fatma’nın kültürü ve geçim kaynağı, Irak’ın sulak alanlarının eşsiz ekosistemiyle sıkı bir şekilde bağlantılı.

Ateş ve Su
2019, Türkiye, 21’46, Yön. H. Hande Yelke, Türkçe / İngilizce altyazılı
Ekmek yapmak, sabun yapmak Batı Anadoluda kadınların geleneksel işleridir. Peki, kim demiş kadınlar balıkçılık yapamaz diye! Ulamış'ta Suna Kalaycı, geleneksel yöntemlerle karakılçık buğdayından ekşi maya ekmeği yapar. Aynı zamanda köy yaşamının önüne getirdiği en temel malzemeler olan kül, zeytinyağı ve yağmur suyunu saf ve doğal sabuna dönüştürür. Sığacık'tan bir balıkçı olan Sevcan Adakuşu bu sırada balıklarını ilçe pazarında satmaktadır. Hande Yelke'nin Ateş ve Su filmi bizi Suna Hanım'la, Sevcan Hanım'la ve İzmir'in Seferihisar ilçesinde yaşayan, yüzyılların kültürel birikimini muhafaza eden diğer güçlü kadınlarla tanıştırıyor.

Başka Vatanımız Yok
2020, Türkiye, 20’, Yön. Bayram Küçük, Türkçe / İngilizce altyazılı
Ataları Osmanlı tarafından tarımda çalışacak işgücü olarak getirildi. Bugünün Afro-Türklerini Afrikayla ilişkilendirebileceğimiz tek şey ten renkleri. Osmanlı İmparatorluğu tarafından, 15. Yüzyıl'dan itibaren tarımda çalışacak işgücü olarak taşınmaya başlanan Afro Türklerin çoğu, 19. Yüzyıl'daki köle ticareti dalgasında getirildiler. Afro Türkler, ağırlıklı olarak Ege'nin kırsal kesimlerine yerleştirildiler ve bölgenin verimli topraklarında tarım işçisi olarak çalıştırıldılar. Cumhuriyet’in ilanıyla beraber Afro Türkler, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kazandılar. Kendilerini “Arap”, “Siyah Türkler” veya “Afro Türkler” olarak tanımlasalar da, bugün sayıları beş ila on bin arasında kalan Afro Türkler'in Afrika ile ilişkilendirilebilecekleri tek şey ten renkleri. Belgesel, Afro Türkler’in toplum içinde ten renkleri nedeniyle çektikleri zorlukları, ötekileştirilmelerini, maruz kaldıkları ayrımcılıkları ele alıyor ve ayrıca toplumun çoğu tarafından tanınacakları bir gelecek umutlarını anlatıyor.

Bir Kadının Hareketi
2020, Pakistan, 42’50, Yön. Anya Raza & Aisha Linnea Akhtar, İngilizce, Urduca / Türkçe altyazılı
Ona güç veren şey kökenleri Tamil Nadu’ya dayanan bir klasik Hint dansı olan Bharatanatyam oldu, o da ve bu dansın sembolü haline geldi.

Bir Kesit Troya
2020, Türkiye, 17’, Yön. Ülkü Sönmez, Türkçe / İngilizce altyazılı
Kazı alanında 20 yılı aşkın bir süre çalışmış, arkeolojik alanın hemen yanı başındaki Tevfikiye Köyünden Engin Cumalı ile bir Troya turu. Troya muhtemelen antik dünyanın en meşhur yerleşimidir. Peki, kaçımız onun hemen yanıbaşındaki Tevfikiye Köyünü biliyoruz? Film bizi Tevfikiye Köyünden Engin Cumalı ile tanıştırıyor ve onun vasıtasıyla Antik Troya'yı tanıtıyor. Engiln 40 yıldan uzun süredir Tevfikiye'de yaşamış ve 2000 yılından beri kazı alanında çalışmış. Son zamanlarda eşiyle yeni bir işe başlamışlar, şehrin işgaline kapı aralayan meşhur Truva Atı'nın replikalarını üretip satıyorlar. Bu turda arkeologların çizdiklerinden daha farklı ancak onun kadar bilgilendirici bir Troya resmiyle karşılaşıyoruz.

Bira Ustası
2021, Finlandiya, 26’50, Dir. Antti Haase, Fince / Türkçe altyazılı
Fin Laponyasındaki Lapin Kulta birası tayfasının da gösterdiği gibi iyi bir mayayı uluslar ötesi bir şirket bile alt edemez. Bira Ustası, Finlandiya’da yerel bir bira fabrikasının yükselişi, çöküşü ve tekrar yükselişini belgeliyor. Bu büyülü geri dönüş hikayesi, 1963 yılında Finlandiya’nın en ünlü içkisi Lapin Kulta birasını geliştiren Leo Anelin ile başlıyor. Ücra bir köy olan Tornio’da yaşayan işçi sınıfı bir ailenin oğlu Leo, biranın mütevazı centilmeni olarak yetişir ve tutkuyla büyüttüğü ‘kuzey bira çiçeği’ ni uluslararası üne kavuşturur. Ama Leo’nun dünyası, hayatını adadığı işi olan ve gelenekselleşmiş Tornio bira fabrikasının 2010 yılında dünyaca ünlü bira markası Heineken tarafından kapatılmasıyla yıkılır. Yöreye geri yerleşen Kaj Kastiander imdadına yetişir ve yaşlı bira ustası bütün bildiklerini genç adama öğretir. İkili, rekorlar kıran bir kitlesel fon başlatır ve birlikte orijinal bira mayasını araştırırlar. Gerçek bir hayat masalı gibi, Leo ve Kaj’ı hikayenin sonunda altın bir ödül beklemektedir. Moral verici ve hoş bir film olan Usta Biracı, küresel güçlerin merkezinden cok uzakta yaşayan insanların nasıl ayakta kalıp pratik zeka, azim ve gerçekçilik ile başarılı olabileceğini ortaya koyuyor.

Calalai - Arada Kalmışlık
2015, Endonezya, 40’, Yön. Kiki Febriyanti, Endonezyaca / Türkçe altyazılı
Endonezya’da yaşayan Bugiler’e göre dünyada beş farklı cinsiyet vardır. Erkek ve kadın “arasında kalan” bir cinsel kimlik olan “calalai” de bunlardan biridir.

Çernobil’in İzinde: Kıyametten Sonra2020, ABD, 58’, Yön. Iara Lee, İngilizce, Rusça, Ukarynaca/ Türkçe altyazılı
Dünyanın en kötü şöhretli nükleer felaketinden 30 yıl sonra, bağımsız iz sürücüler ile çeşitli organizasyonlar düzenleyen gezi rehberleri 20. Yüzyılın rahatsız edici kültürel mirasından bir kesiti gözler önüne seriyorlar.

Çıraksız Usta
2020, Türkiye, 10’, Yön. Özgür Yasak, Türkçe / İngilizce altyazılı
Şair, zanaatkar ve Marmaris’te deri sandalet yapan son usta Fevzi Olca ile tanışalım. Sandaletçilik öylesine kadim bir zanaat ki, Mısır Piramitlerinin duvarlarında bile resmedildiğini görüyoruz. Bugün seri üretimin gelişmesi ve ucuz taklitlerin dört bir yanı sarmasıyla pek çok başka geleneksel zanaat gibi sandaletçilik de ölmekte olan bir mesleğe dönüştü. “Çıraksız Usta” bizi Fevzi Olca ile tanıştırıyor, kendisi bir şair, zanaatkar ve deri sandaletleriyle ünlü Marmaris’in son sandaletçisi.

Derik’te Kalanlar
2020, Türkiye 15’, Yön. Onur Can Atlı, Kürtçe, Türkçe / İngilizce altyazılı
Derik’te Kalan son üç Ermeni, Zekeriya Sabuncu. Yurşalin Demirci ve Naif Demirci’nin hikayesi. Güneydoğu Türkiye'deki Mardin'in bir ilçesi olan Derik pek çok uygarlığa ev sahipliği yaptı, ilk yerleşimcilerden biri ise Ermenilerdi. Derikliler tarih boyunca dil, din, ırk ayrımı yapmadan barış ve uyum içinde yaşadılar. Zaman içinde Ermeni nüfus Türkiye'nin batısına veya yurt dışına göç ettiler. “Derik'te Kalanlar”, Derik'te kalan son üç Ermeni'nin hikayesini anlatıyor: Zekeriya Sabuncu ve karı koca Yurşalin ve Naif Demirci. Bu kısa metrajlı belgesel film hem Türkiye'de hem de yurt dışında, aralarında 14. İstanbul Belgesel Film Günleri - Documentarist'in de olduğu, pek çok festivalde gösterildi.

Dile Gelmez Hatıra
2021, Yunanistan, 18’48, Yön. Rena Danilouli & Katerina Karpouzi, Yunanca / Türkçe altyazılı
Kuzey Yunanistan’da komşuları tarafından “yerli” olarak bilinen, Slavofonların soyundan gelen Kyriaki, dilsel ve kültürel kimlik arayışında olan bir kadın.

Dokumacılar
2020, Yunanistan, 54’, Yön. Dimitris Koutsiabasakos, Yunanca / Türkçe altyazılı
Vlasti’nin kadınları, 25 yıl boyunca geleneksel Yunan tasarımlarını alıp köydeki herkes tarafından “İsveç Yeri” olarak bilinen yerel bir fabrikada modern modaya dönüştürdü.

Döngünün Ritmi - Foça Sularında
2021, Türkiye, 9’, Yön. Foça'nın Balıkçıları Projesi (VPA), Türkçe/ İngilizce altyazılı
“Döngünün Ritmi-Foça Sularında” doğaya saygılı kıyı balıkçılığı türlerinden çökertme dalyan balıkçılığı yapan iki kişilik bir ekibin bir gününe misafir oluyor.

Foça’da İz Bırakan Mübadiller2021, Türkiye, 10’, Yön. Foça'da İz Bırakanlar Grubu (VPA), Türkçe / İngilizce altyazılı
Her mübadele bir yaradır, izi kalır. Lozan görüşmeleri sürerken, 30 Ocak 1923 tarihinde Türk ve Yunan temsilcilerinin üzerinde uzlaştığı Nüfus Mübadelesi Anlaşmasının sonuçlarını ele alan FFG-İFTYD Video Prodüksiyon Atölyesi kapsamında üretilmiş bu belgesel, Türkiye ve Yunanistan’da doğup büyümüş “İki Vatan Yorgunu Mübadillerin”; ana yurtlarına veda etmelerini, hayata tutunabilme çabalarını, dramlarını, savaşın etkilerini ve sonuçlarını göz önüne seriyor.

Fransız Lüksünün Doğuşu
2020, Fransa, 90’, Yön. Stéphane Begoin, Fransızca / Türkçe altyazılı
Yüzyıllar boyunca Fransa lüksün merkezi olarak bilindi. Bunun olması için ne casusluklar yapıldığı, kimlerin kaçırıldığı, kimlere rüşvetler verildiği ise pek bilinmez.

Ganj Dareh2021, İran, 38’, Yön. Keyvan Tabatabaie Samimi, Farsça, İngilizce / Türkçe altyazılı
İran’ın en önemli arkeolojik keşiflerinden biri olarak kabul edilen Zagros Dağları’ndaki Neolitik alana perde arkasından bir bakış.

Gargano Peri Masalı2019, İtalya, 15’, Yön. Adriano Losacco, İtalyanca / Türkçe altyazılı
Bütün dünya masalları sever, Gargano da bunun istisnası değildir. “Nohudun Hikayesi”nin Adriano Losacco tarafından yeniden anlatımıyla düzenbaz bir kahramanın imajı tarihsel film arşivinde yerini alıyor.

Geleneğin İcadı
2019, İtalya, 24', Yön. Giulia Binario, Italyanca / Türkçe altyazılı
İtalya’nın Siena kentinde gerçekleşen Palio’nun tarihi 16. yüzyıla kadar uzanmaktadır ama San Michele’dekinin başlangıcı 1960’lı yıllardır! Yönetmen Giulia Binario bize İtalya’da küçük bir kasaba kendi geleneğini icat ettiğinde neler olabileceğini gösteriyor.

Geri Dönmek
2016, Türkiye, 29’38, Yön. Fatih Yürür, Türkçe / İngilizce altyazılı
Dedesinin Türkiye’ye kaçışının üzerinden 150 yıldan uzun bir süre geçen Engin Ebjnou Ay “ev”e dönmeye karar verir. “Çerkes” Türkiye'de Kafkas kökenli etnik grupların tümünü tanımlamak için kullanılan bir kavramdır. Çoğu 1864'te Rusya'dan göçe zorlananların torunları olan Çerkesler, toplu olarak düşünürsek 2.5 milyonluk nüfuslarıyla Türkiye'nin en büyük azınlık gruplarından biridir. Kendi dillerini ve kültürel kimliklerini korumakta Çerkesler diğer azınlıklara nazaran daha az sıkıntı yaşadılar. Mesela Fatih Yürür'ün belgeselinde yurduna dönme kararı alan Engin Ebjnou Ay için topluma entegrasyon diye bir sorun asla yaşanmadı. O halde neydi Engin'in Türkiye'nin Kuzeybatısında doğduğu topraklardan atalarının Abazya'daki topraklarına dönme kararı almasının nedeni? Dedelerinin kültürel kökenleriyle yeniden ilişkilenme arzusu muydu yoksa doğaya daha yakın yaşayarak romantik bir arayış içinde “dünyadaki cennet”in peşine mi düşmüştü? Geri Dönmek Kafkaslar'ın karmaşık tarihini ve yaşanan politik dramları bir kenara koyup Engin'in eski ülkesindeki yeni yaşamına doğru yolculuğunu ele alıyor.

Goca Yörüğün Tohumları2021, Turkey, 30’, Yön. Mehmet Köprü, Türkçe / İngilizce altyazılı
Antalya-Elmalı’ya yerleşen Goca Yörük buğdayla bir aşk hikayesi yaşar. Antalya-Elmalı’ya yerleşen yörük Mahmut Tığrel'in hayattaki amacı, ata tohumlarıyla, endüstriyel tarıma karşı dayanıklı ve sürdürülebilir bir alternatif yaratmaktır. 2013 yılında evinin bahçesinde başladığı üretime bugün, 400 dönümlük bir araziye eşiyle ektiği 27 çeşit buğdayla devam ediyor. Tığrel, Mehmet Köprünün filmindeki "Goca Yörük"tür. Film ise bir adam ve bir tahıl arasındaki aşk hikayesidir.

Homo Sapiens - Yeni Kökenler
2020, Fransa-Fas, 90’, Yön. Olivier Julien, Fransızca / Türkçe altyazılı
Fas’ın güneyindeki eski bir mağarada, uluslararası bir arkeolog ekibi, türümüzün hikâyesini sil baştan yazacak benzersiz bir keşif yapıyor.

Waiting for Jean Paul (Jean Paul’ü Beklemek)
2020, Fransa, 8’19, Yön. Thibault Walthert (Pater/Son), Fransızca / Türkçe altyazılı
Rocafort Kalesi Fransız Alplerinin göbeğinde 1090 yılında inşa edildi ve 1305’te yıkıldı. Yıkıntıları yedi yüzyıl boyunca gömülü kaldı, 2000 yılına dek…

Karbafi
2020, İran, 8’, Yön. Ehsan Mollazadeh & Mostafa Sarooghi, Farsça, İngilizce / Türkçe altyazılı
İran çöllerinden rengarenk ve zerafet dolu bir sanat karşınızda!

Kayıp Hamamlar Peşinde
2020, Birleşik Krallık, 18’17, Yön. Şule Takmaz Nişancıoğlu, İngilizce / Türkçe altyazılı
Bir zamanlar İngiltere’de 800’den fazla “Türk Hamamı” vardı, bugün bunlardan yalnızca 12 tanesi faal durumda. Bir zamanlar İngiltere’de 800’den fazla “Türk Hamamı” vardı, bugün bunlardan yalnızca 12 tanesi faal durumda. “Kayıp Hamamlar Peşinde”, bir grup kadının Newcastle’da, tarihi hamamlarının kapanmaması için yürüttüğü kampanyayı anlatıyor. Belgesel aynı zamanda, filmin şehir bölge plancısı olan yönetmeninin, çocukluk anılarından hareketle Türk Hamamlarının İngiltere’deki tarihine dönük araştırma sürecini anlatıyor. Bu hamamların Türk sıfatıyla anılmasının nedeni nedir? Bir grup Newcastlellı neden kültürel bir kaynaşmanın eseri olan bu yapıları korumak için seferber olur? Bu sorulara cevap ararken film, bizi yaşadığımız yere bağlayan şeylerin ortak deneyim ve anılarımız olduğunu ortaya koyuyor.

Kraliçe Lear
2019, Türkiye, 84’, Yön. Pelin Esmer, Türkçe / İngilizce altyazılı
Shakespeare’in Kral Lear’i, Türkiye’nin dağlarında bir grup köylü tiyatrocu kadının maharetli ellerinde usulca Kraliçe Lear’e dönüşür. 2000’lerin başlarında bir grup köylü kadın, Toroslar'da bir tiyatro grubu kurar. Pelin Esmer'in yıllar önce çektiği Oyun’da bu kadınların köylerinde tiyatro kurup, kendi hayat hikâyelerinden esinlenerek hazırladıkları oyunu kendi köylerinde sahneleme serüvenlerini ve bu süreçte kendilerini de nasıl dönüştürdüklerini izlemiştik. Esmer'in en son çektiği bu ödüllü belgeselde ise aynı kadınları, tiyatro sahnesi olmadığı gibi, suyun bile zor ulaştığı köylerde çıktıkları turne sırasında izliyoruz. Tozlu dağ yollarında gittikçe bu kadınların dünyaları Kral Lear'ınkiyle iç içe geçiyor, iyi ve kötü, genç ve yaşlı, zengin ve fakir, doğru ve yanlış Shakespeare'in dizelerinden gerçek dünyaya dökülüyor.

Levanten
2020, Türkiye, 17’30, Yön. Efe Can Aktaşlı & Cihat Yakışık, Türkçe / İngilizce altyazılı
İzmir’de bir zamanlar Levantenler vardı ve yüzyıllar boyunca bu şehirde yaşadılar. Peki kimdi bu Levantenler ve şu anda kimler? Eskiden Avrupalılar Doğu Akdeniz'i “Levant” adıyla anardı. Bu kelime, bir zamanlar Osmanlı İmparatorluğu'nun sahil şehirlerine yerleşmiş Avrupalılar'ı ve bugün hala onların torunlarını adlandırmakta kullanılan “Levanten” teriminin kökenidir. Gümüşhane Film Atölyesi kapsamında üretilen film bizi İzmir'deki Levanten topluluğuyla tanıştırıyor. Farklı yaş ve cinsiyetteki, farklı meslek dallarında çalışan ve kendini Levanten olarak tanımlayan beş kişiyle yapılan röportajlara dayanan film sayesinde Türkiye'de yaşayan bu azınlık topluluğun hem geçmişi ve İzmir'e katkıları hakkında bir şeyler öğreniyoruz, hem de farklı bireylerin, insanlar ve mekanlarla kendini nasıl ilişkilendirdiği üzerine düşünme fırsatı buluyoruz.

Merhaba Komşu
2021, Türkiye, 8’, Yön. Mahalle Kültürü (VPA), Türkçe/ İngilizce altyazılı
“Merhaba Komşu” aynı sokak ya da mahallenin ortak yaşam sürdüren insanlarına bir selam gönderiyor.
Büyük kentlerde kaybolmaya yüz tutmuş komşuluk ilişkileri Foça’da hala sürüyor. Bu kasabada komşu komşuya yardım eder, paylaşır ve birlikte eğlenir. İyi günde kötü günde komşusunun yanında yer alır. Sürdürülen sosyal ilişkiler insanın yurdunun yine insan olduğunun adeta kanıtıdır. FFG-İFTYD Video Prodüksiyon Atölyesi kapsamında üretilen filmde, Foça’nın dar sokaklarında kapı önlerinde güne içten bir “merhaba” ile başlayan insanlar anlatılıyor. Bu insanlar sohbetleriyle bize yaşamın farklı bir yüzünü gösteriyor.

Navras
2020, İspanya, 15’, Yön. Marco Huertas, İspanyolca / Türkçe altyazılı
Hindistan, Tayland, Çin, Nepal ve Kamboçya’da çekilmiş hafıza, yaşam ve ölüm üzerine bir inceleme.

Noel Getirici
2019, Finlandya, 11’38, Yön. Timo Metsajoki & Jyri Huhtala, Fince / Türkçe altyazılı
Santa (Aziz) Klaus ya da “Noel Baba” dünyaca tanınan ve sevilen bir karakterdir ama Noel arifesini rahatlamak icin bir saunada geçirmek her Noel Baba’ya nasip olmaz….

Omm Sety2020, Mısır, 10’, Yön. Basma Magdy Ismail, Arapça / Türkçe altyazılı
Dorothy Eady, 1904’te Londra’da doğan öncü bir Mısırbilimciydi. Kendisinin eski Mısır rahibesi Omm Sety’nin reenkarnasyonu olduğuna da inanıyordu.

Polisler, Hırsızlar ve Yaşlılar
2020, Portekizce, 10’, Yön. Ines von Bonhorst & Yuri Pirondi, Portekizce / Türkçe altyazılı
Portekiz’in her şeyden uzak bir dağ köyü olan Bruço’da, büyü ve eski adetlerin kendini gösterdiğii kadim bir gelenek vardır.

Puslu Kentin Öyküsü
2021, Türkiye, 30’, Yön. Doğan Aydoğan, Türkçe / İngilizce altyazılı
20. Yüzyıl eseri bir çelik fabrikası ile 17. Yüzyıl’da yapılmış bir kervansaray zıtlık içinde, tarih, kültür ve kentsel çevre arasındaki ilişkiyi ortaya koyuyor. UNESCO Dünya Mirası Listesinde bulunan Safranbolu bir zamanlar Avrupa ile Doğuyu birbirine bağlayan İpek Yolu üstündeki duraklardan biriydi. Bugün Osmanlı zamanından kalma evleri ve 17. Yüzyılda inşa edilmiş kervansarayıyla önemli bir turizm merkezi. Ondan daha az bilinen il merkezi Karabük ise Türkiye Cumhuriyeti’nin endüstriyel kalkınma hamlesinin bir ayağı olarak 1930’larda yapılmış çelik fabrikasının etrafında büyümüş bir kent. “Puslu Kentin Öyküsü” iki şehrin tarihsel gelişimini karşılaştırıyor ve kültürel şartların yerel kalkınma ve kentsel mimarideki etkisini ortaya koyuyor.

Radkan Kulesi
2019, İran, 30’, Yön. Ehsan Mollazadeh & Hojjat Heidari, İngilizce, Farsça / Türkçe altyazılı
13. Yüzyılda inşa edilen Radkan Kulesi’nin mevsim değişimlerini hesaplamak ve İran Yeni Yılının başlangıcını saptamak için astronomlar tarafından kullanılan gelişmiş bir yapı olduğu düşünülüyor.

Safarnoma: Köklere Giden Bir Yoldan Notlar
2019, Tacikistan, 66’, Yön. Sharofat Arabova, Farsça / Türkçe altyazılı
“Safarnoma: Köklere Giden Bir Yoldan Notlar”daki büyüleyici görüntüler sizi Tacikistan’ın kültürel miras alanlarına bir yolculuk planlamaya itebilir.

Sede2021, Türkiye, 19’25, Yön. Mehtap Şamiloğlu, Diyalogsuz
Sediye Yokuş Başkaya Köyü’nde bir yandan yalnız ve zorlu ama diğer yandan basit ve güzel bir yaşam sürmektedir. Kars'ın dağ köyü Başkaya'da yaşayan Sediye Yokuş, genç yaşta kocasını kaybetmiş ve çocukları üniversite eğitimi için evden ayrılmış bir kadın. Sediye bölgenin geleneksel geçim kaynağı olan hayvancılıktan kazandığı parayla bu zorlu çevrede yaşamını sürdürüp çocuklarını okutuyor. Mehtap Şamiloğlu, bu ilk filminde, Sede’nin Başkaya Köyü’ndeki yalnız, zorlu ama güzel ve sözlerle ifade edilemeyen yaşamını diyalogsuz bir belgeselle gözler önüne seriyor.

Shrovetide: Futbolun Doğuşu
2021, Birleşik Krallık, 30’, Yön. James Smith, İngilizce / Türkçe altyazılı
En büyüleyici ve tuhaf haliyle İngiliz alt kültürü, Shrovetide, 900 yılı aşkın süredir üstünlüğünü kaybetmedi… Aman gölete dikkat!

Şin
2020, Türkiye, 8’23, Yön. Mehmet İsmail Çeçen, Türkçe / İngilizce altyazılı
Bir adam ve 10 yaşındaki oğlu, -çok tartışmaya neden olmuş ancak yine de inşa edilmiş- bir baraj yüzünden sular altında kalan köylerinin mezarlığına doğru, nehir üzerinde zorlu bir yolculuk yaparlar. Pek çok tartışmaya neden olan Ilısu Barajı nihayet tamamlandığında, bölgenin bir kısmında üretilen elektrikten yararlanılmaya başlandı belki ama 12 bin yıllık Hasankeyf Köyünde yaşayanların evleri sular altında kaldı. Barajın zararları yalnızca canlılarla sınırlı kalmadı, ölüleri de etkiledi. Şin'de babasının kemiklerini, sular altında kalan mezarından on yaşındaki oğlunun yardımıyla çıkarmaya çalışan bir adamın hikayesi anlatılıyor. Karlı bir günde Botan Nehrinde yaptıkları yolculukta çok iyi bildikleri ancak bir daha asla göremeycekleri yerlere bakakalıyorlar. Genç yönetmen Mehmet İsmail Çeçen'in çektiği bu sekiz dakikalık belgesel 2020'de Ankara'da düzenlenen 10. Avrupa Birliği İnsan Hakları Film Yarışmasında en iyi film ödülü kazandı.

Smirna’nın Çukuru / Çukurhattan
2020, Türkiye, 13’, Yön. Begüm Aksoy, Ermenice, Türkçe / Türkçe altyazılı
Gerilimli bir çok kültürlü geçmişin neticesi olarak terk edilen bir kentsel alan. İlginç bir geçmişi olan “Utanç Çukuru”nun geleceği ise hala belirsiz. Bir zamanlar çeşitli milletlerden ve farklı inanç gruplarından insanların iç içe yaşadığı çok kültürlü bir şehir olan İzmir, aynı zamanda pek çok felakete de tanıklık etti. Bunlar içinde hem maddi hem de manevi olarak en yıkıcısı 1922’deki yangındı. Alevler Basmane’deki Surp Krikor Lusavoric Ermeni Hastanesini yokettiğinde ardında derin bir çukur bıraktı. Smirna’nın Çukuru / Çukurhattan aynı zamanda “Utanç Çukuru” olarak da bilinen “Basmane Çukuru”nun tarihini araştırıyor. Film çukurun yalnızca geçmişine yönelmiyor, aynı zamanda geleceğine dair sorular da soruyor.

Üç Metre Birkaç Santim
2020, İran, 18’, Dir. Mostafa Salehi Nezhad, Farsça / Türkçe altyazılı
2019’da ortaya çıkışından kısa bir süre sonra yeni coronavirüs yerel bir salgından küresel bir pandemiye dönüştü. İran yapımı bu kısa film Covid-19 zamanında ölü yıkama ritüellerini gözler önüne seriyor.

Ümmü Teyze
2020, Almanya, 31'25, Yön. Orhan Çalışır, Türkçe, Almanca / İngilizce, Türkçe altyazılı
İnatçı ve atılgan bir kişiliğe sahip Ümmü Yerlikaya, Batı Anadolu’dan kuzey Almanya’ya götürülen bir köylü. Bu duruma uyum sağlamak bambaşka bir mesele. 1961 ve 1973 yılları arasında Türkiye'den yaklaşık bir milyon işçi, sözde İşe Alım Anlaşması kapsamında Almanya'ya geldi. İki sayfalık anlaşma her iki ülke için de oldukça pragmatikti: Almanya'nın ucuz iş gücüne, Türkiye'nin de dövize ihtiyacı vardı. Anlaşmanın 60. yıl dönümünde yönetmen Orhan Çalışır, bu işçiler ve ailelerinin bir dizi film portreleri üzerinde çalışıyor. Ümmü Yerlikaya da o kişilerden biri. Yerlikaya 1990 yılında dört çocuğuyla birlikte kendisine katıldığında kocası, Almanya'nın havacılık ve otomotiv endüstrilerinin merkezi olan Bremen'de uzun yıllardır yaşıyor ve çalışıyordu. Çift birkaç yıl sonra boşandı ve Yerlikaya temizlikçilik yaparak ailesinin geçimini sağlamak zorunda kaldı. Şimdi emekli olan Yerlikaya, kendi bahçesinde yetiştirdiği meyve ve sebzeleri her Pazar bitpazarında satarak yeterli olmayan emekli maaşına ilave ediyor. Çalışır'ın sunduğu Ümmü Teyze'nin hikâyesi, Anadolulu bir köy kadınının yüksek teknolojiye sahip bir kuzey Alman metropolünün yöntemlerine uyum sağlamadan nasıl hayatta kalmayı başardığının ilginç bir örneği.

Valenki Ru
2020, Rusya, 30’, Yön. Anton Belousov ve Yuri Nemtsov, Rusça / Türkçe altyazılı
Valenki Rusya’daki geleneksel botlara verilen isim. Bu siyah beyaz belgesel bizi “valenki”nin renkli tarihiyle ve onları üreten zanaatkarlarla tanıştırıyor.

Vargit Zamanı
2019, Türkiye, 52’, Yön. Orhan Tekeoğlu, Türkçe / İngilizce altyazılı
80 yaşındaki Hasan, Almanya’da uzun yıllar geçirdikten sonra Türkiye’ye, ineğiyle yayladaki ahşap evinde yaşamak üzere gelir. Ancak oğlu olmadan. Türkiye'nin Doğu Karadeniz Bölgesinin etkileyici yaylalarının zarif detaylarını veren Vargit Zamanı, yas, kayıp ve geleneğin zaman zaman yokedici etkisi üzerine derin bir felsefi inceleme. Hasan, 80 yaşında, uzun yıllar Almanya'da çalıştıktan sonra, doğup büyüdüğü topraklara döner. Almanya'da bıraktığı oğlu Errdoğan ciddi bir hastalık yaşamaktadır ve son arzusu yayladaki eski ahşap evlerinde birkaç gün geçirmek, rüzgarın sesiyle uykuya dalmaktır. Geçmişte oğlunu reddeden Hasan, şimdi harabeye dönmüş evlerini onarıp oğlunu getirmek için zamana karşı bir yarışa girer.

Vicdan Burnu
2019, ABD, 80’, Yön. Treva Wurmfeld, İngilizce / Türkçe altyazılı
Vicdan Burnu’nda Shinnecock Yerli Kabilesiyle, kutsal topraklarını kendi oyun alanlarına çeviren Hamptons’taki zengin komşuları arasındaki değer çatışması anlatılıyor.

Yilan, Memleketten Lezzetler
2019, Tayvan, 18’31, Yön. Hsing-Ying Tseng, Çince, İngilizce / Türkçe altyazılı
Tayvanlı bağımsız bir film yapımcısı, kendilerini farklı mutfak geleneklerini korumaya ve tanıtmaya adamış genç yerel girişimcilerle tanışmak için bir grup Bask şefiyle Yilan’a seyahat ediyor.

Yürüyen Orman
2020, İtalya, 6’30 , Yön: Maria Giménez Cavallo, İtalyanca / Türkçe altyazılı
“Bir varmış bir yokmuş, Basilicata’nın göbeğinde adamların kendilerini ağaçlara dönüştürdüğü bir kasaba varmış…”

Zanskar’a Piyano Taşımak
2018, Birleşik Krallık, 86’, Yön. Michal Sulima, İngilizce, Urduca, Ladaki / Türkçe altyazılı
Kültürler arasında köprü kurmak, birlikte güçlenmek ve bir arada neşelenmek üzerine, bir adam, bir dağ ve bir piyanonun hikayesi.