Film Festivalleri

4. Uluslararası İstanbul Sinema Günleri

15 - 28 Nisan 1985

1985 yılında "Uluslararası İstanbul Sinema Günleri" adıyla Nisan aylarında düzenlenen etkinlik programına ödülü "Altın Lale" olan, biri uluslararası diğeri ulusal olmak üzere iki yarışmalı bölüm eklendi.

Uluslararası Altın Lale Film Yarışması

Altın Lale
1984 - Michael Radford - İngiltere

Jüri Özel Ödülleri
Klassen Verhaeltnisse (Sınıf İlişkileri) J. M. Straub, D. Huillet - Almanya
The Mirror (Ayna) - Erden Kıral

Jüri Üyeleri
Karoly Makk (Jüri Başkanı)
Ömer Kavur
Türkan Şoray
Thomas Harlan
Chris Peachment
Jerzy Plazewskı
Umberto Rossı

Ulusal Altın Lale Film Yarışması

N.F.Eczacıbaşı Vakfı Yılın En İyi Türk Filmi Ödülü
Bir Yudum Sevgi (A Sip Of Love) - Atıf Yılmaz

Jüri Üstün Başarı Belgesi
Pehlivan (The Wrestler) - Zeki Ökten

Jüri Üyeleri
Lütfi Ö. Akad (Jüri Başkanı)
Attila Dorsay
Onat Kutlar
Alim Şerif Onaran
Nijat Özön

SİNEMA GÜNLERİ 85’İN ÖN PROGRAMI BELLİ OLDU

15-28 Nisan tarihleri arasında yapılacak olan Uluslararası İstanbul Sinema Günleri 85'in programı belli oldu.
İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nda yapılan basın toplantısında Onat Kutlar tarafından açıklanan programın yüzde doksanına yakın bir kısmının gerçekleşeceği açıklandı.
Bu yılki programda on filmin katılacağı uluslararası bir film yarışması da yer alıyor. Çoğunluğunu yabancı sinema adam larının oluşturacağı seçici kurul, Sinema Günleri'nin bitimin de en başarılı filmi saptayacaklar.
Uluslararası İstanbul Sinema Günleri'nde, yer alan filmler bu yıl Beyoğlu ve Şişli semtlerindeki sinemaların yanı sıra Ka dıköy'de Moda Sineması'nda da gösterime sokulacak.
ilgililer tarafından çok az bir değişikliğe uğrayacağı belirtilen Uluslararası İstanbul Sinema Günleri 85'in ön programı şöyle:

A. ULUSLARARASI FİLM YARIŞMASI:

1. Un Amour de Swann (Swann'in Aşkı) - Volker Schlön dorff
2. Class Relations (Sınıf ilişkileri) - J.M.Straub, D.Huillet
3. Fariaho - Ronald Graef
4. Gülibik - Jurgen Haase
5. Komediant (Oyuncu) - O. Vavra
6. 1984 - Michael Radford
7 Noi Tre (Biz Üçümüz) - Pupi Avati
8. Die Schaukel (Salıncak) - Percy Adlon
9. Der Spiegel (Ayna) - Erden Kıral
10. Tolstoy - Sergey Gerasimov

B. ÜÇ USTAYA SAYGI;

Robert Altman Filmleri: (Bu yönetmenin filmleri Gelişim Si nema dergisinin katkısıyla gerçekleşiyor)
1. Images (Görüntüler)
2. A Wedding (Bir Düğün)
3. Quintet (Beşli)

Andrâ Delvaux Filmleri:
1 .Femme Entre Chien et Loup(Köpekle Kurt Arasındaki Ka dın)
2. From Europe to Woody Allen with Love (Avrupa'dan Wo ody Allen’a Sevgilerle)
3. Benvenuta

Nikita Mikhalkov Filmleri:
1. The Slave of Love (Aşk Kölesi)
2 An Unfinished Piece for a Mechanical Piano (Mekanik Bir Piyano için Bitmemiş Parça)
3. Five Evenings (Beş Akşam)

C. MÜZİK VE SİNEMA:

1 Beethoven-Tage Aus Einem Leben (Beethoven-Bir Ya şamdan Günler) - Horst Seemann
2. Carmen - Francesco Rosi
3. Rembetiko - Costas Ferris
4. Siqging in the Rain (Yağmurda Şarkı) - Gene Kelly, Stanley Donen
5. West Side Story (Batı Yakasının Hikâyesi) - R Wise, J.Robbins
6. Sweet Charity (Tatlı Charity) - Bob Fosse
7. All That Jazz - Bob Fosse
8. Flamenco at 5:15 (5:15'te Flamenko) - Cynthia Scoot
9. Narcissus - Norman McLaren
10. Promenade in the Old Town (Eski Kentte Gezinti) - Anrzej Munk

D. DÜNYA SİNEMASINA BİR BAKIŞ:

1. Un Amour en Allemagne (Almanya’da Bir Aşk) - Andr zej Wajda
2. II Buon Re Dagobert (İyi Kral Dagobert) - Dino Risi
3. Les Demoiselles de Wilko (Wilkolu Kızlar) - Andrzej Wajda
4. The Draughtsman’s Contract (Ressamın Kontratı) - Pe ter Greenaway
5. Enrico IV (IV. Henry) - Marco Bellochio
6. Fanny Och Alexandre (Fanny ve Alexandre) - Ingmar Bergman
7. Larissa - Elem Klimov
8. One From the Heart (Yürekten Biri) - F.F.Coppola
9. Pasla Kone Na Betöne (Beton Otlaklar) -Stefan Uher
10. Wo Die Grünen Ameisen Trâumen (Yeşil Karıncaların Düş Gördüğü Yer) - Werner Herzog

E. İSVİÇRE FİLMLERİ:

1. Das Boot ist Voli (Teknede Boş Yer Yok) - Markus Imhof
2. La Dentelliâre (Dantelci Kız) - Claude Goretta
3. Les Indiens sont Encore Loin (Kızılderililer (Hâlâ Uzakta) - Patricia Moraz
4. Light Years Away (Işık Yılları Ötesinde) - Alain Tanner
5. Les Petites Fugues (Küçük Kaçamaklar) - Yves Yersin
6. Die Schweizermacher (İsviçrelileştirenler) - Rolf Lyssy

F. 1984-85 TÜRK SİNEMASINA BİR BAKIŞ:

1. Bir Yudum Sevgi - Atıf Yılmaz
2. Cumartesi Cumartesi - Tunç Okan
3. Dağınık Yatak - Atıf Yılmaz
4. Fahriye Abla - Yavuz Turgul
5. Fidan - Erdoğan Tokatlı
6. Firar - Şerif Gören
7. Kardeşim Benim - Nesli Çölgeçen
8. Kariye - Süha Arın
9. Kaşık Düşmanı - Bilge Olgaç
10. Körebe - Ömer Kavur
11. Namuslu - Ertem Eğilmez
12. Pehlivan - Zeki ökten
13. Tutku - Fevzi Tuna
14. Ve Recep ve Zehra ve Ayşe - Yusuf Kurçenli

Gösterilen Filmler

Türkçe adı Özgün adı Yönetmen Ülke Yapım yılı

1984 Nineteen Eighty-Four (1984) Michael Radford İngiltere 1984

5.15'te Flamenko Flamenco At 5.15 Cynthia Scott Kanada 1983

Almanya'da Bir Aşk Un Amour En Allemagne Andrzej Wajda Almanya, İtalya 1983

Aşk Kölesi Raba Liubi Nikita Mikhalkov Rusya 1976

Avrupa'dan Woody Allen'a Sevgilerle To Woody Allen from Europe with Love Andre Delvaux Belçika 1980

Ayna Der Splegel Erden KIRAL Türkiye 1984

Batı Yakasının Hikayesi West Side Story Robert Wise & Jerome Robbins ABD 1961

Beethoven'in Hayatından Günler Beethoven Tage Aus Einem Leben Horst Seemann Almanya 1976

Benvenuta Benvenuta Andre Delvaux Belçika 1983

Beş Akşam Piats Vetcherov Nikita Mikhalkov Rusya 1978

Beşli Quintet Robert Altman ABD 1979

Beton Otlaklar Pasla Kone Na Betone Stefan Uher Çek Cumhuriyeti 1982

Bir Düğün A Wedding Robert Altman ABD 1978

Bir Okul Gezisi Un Gita Scolastica Pupi Avati İtalya 1983

Bir Yıldız Doğuyor A Star Is Born George Cukor ABD 1954

Bir Yudum Sevgi A Sip of Love Atıf YILMAZ Türkiye 1984

Bütün O Caz All That Jazz Bob Fosse ABD 1979

Carmen Carmen Francesco Rosi İtalya 1984

Cumartesi Cumartesi Tunç OKAN Türkiye 1984

Dağınık Yatak Atıf YILMAZ Türkiye 1984

Dantelci Kız La Dentelliere Claude Goretta Fransa, İsviçre, Almanya 1976

Fanny ve Alexandre Fanny Och Alexandre Ingmar Bergman İsveç 1982

Fariaho Fariaho Roland Graf Almanya 1983

Fidan Erdoğan TOKATLI Türkiye 1984

Firar Şerif GÖREN Türkiye 1984

Gizli Duygular Şerif GÖREN Türkiye 1985

Görüntüler Images Robert Altman ABD, İngiltere 1972

Gülibik Gulibik Jürgen Haase Almanya 1984

Işık Yılları Ötesinde Light Years Away Alain Tanner İsviçre, Fransa 1981

IV. Henry Enrico IV Marco Bellocchio İtalya, Fransa 1984

İsviçrelileştirenler Die Schweizermacher Rolf Lyssy İsviçre 1978

İyi Kral Dagobert Il Buon Re Dagobert Dino Risi İtalya 1984

Jübile Yubiley Vladimir Petrov Rusya 1944

Kardeşim Benim Nesli ÇÖLGEÇEN Türkiye 1983

Kariye Süha ARIN Türkiye 1984

Kaşık Düşmanı Bilge OLGAÇ Türkiye 1984

Kentin Düşleri Ahlam El Madina Mohamed Malas Suriye 1984

Kızılderililer Hala Uzakta Les Indiens Sont Encore Loins Patricia Moraz İsviçre 1977

Köpekle Kurt Arasındaki Kadın Femme Entre Chien Et Loup Andre Delvaux Belçika 1973

Körebe Ömer KAVUR Türkiye 1985

Küçük Kaçamaklar Le Petites Fugues Yves Yersin İsviçre 1979

Larisa Larisa Elem Klimov Rusya 1980

Maria'nın Aşıkları Maria's Lovers Andrei M. Konchalovsky Rusya 1983

Mekanik Bir Piyano İçin Bitmemiş Parça Neokonchennaya Pyesa Diya Mechanicheskogo Piano Nikita Mikhalkov Rusya 1977

Namuslu Ertem EĞİLMEZ Türkiye 1984

Narcissus Narcissus Norman Mclaren Kanada 1983

Oyuncu Komediant Otakar Vavra Çek Cumhuriyeti 1984

Paris-Texas Paris-Texas Wim Wenders Almanya 1984

Pehlivan The Wrestler Zeki ÖKTEN Türkiye 1984

Rembetiko Rembetiko Costas Ferris Yunanistan 1983

Ressamın Kontratı The Draughtsman's Contract Peter Greenaway İngiltere 1982

Salıncak Die Schaukel Percy Adlon Almanya 1983

Savaş Sonrası Görüntüleri Karajobraz Po Bitwie Andrzej Wajda Polonya 1969

Sınıf İlişkileri Klassen Ver Haltnisse Jean Marie Straub, Daniele Huillet Almanya, Fransa 1984

Sinemada Bir Ozan, Andrei Tarkovsky Un Poeta Nel Cinema, Andrei Tarkovsky Donatella Baglivo İtalya 1984

Siyah, Beyaz Sinema Black, and, white Cinema Stanislav Sokolov Rusya

Swan'ın Aşkı Un Amour De Swann Volker Schlöndorff Fransa 1982

Tatlı Charity Sweet Charity Bob Fosse ABD 1969

Teknede Boş Yer Yok Das Boot Ist Voll Markus Imhoof İsviçre 1980

Tolstoy Tolstoy Sergey Gerasimov Rusya 1984

Tutku Feyzi TUNA Türkiye 1984

Ve Recep Ve Zehra Ve Ayşe Yusuf KURÇENLİ Türkiye 1983

Wilko'lu Kızlar Panny Z Wilka Andrzej Wajda Polonya 1978

Yeşil Karıncaların Düş Gördüğü Yer Wo die grünen Ameisen träumen Werner Herzog Almanya 1984

Yürekten Biri One From The Heart Francis Ford Coppola ABD 1981

Zappa Zappa Bille August Danimarka 1983

Kaynak
Festivalin Resmi Sitesi

15 - 28 Nisan 1985 tarihleri arasında düzenlenen Uluslararası İstanbul Sinema Günleri ’85 dahilinde 6 özel bölümde 70 film gösterilmiş. 85 yılının en önemli özelliği ise ilk defa Altın Lale ödülünün verilmesi ve böylece festivalin kanıksanmış kimi bölümlerinin ilk defa ortaya çıkması.

Yarışma bölümünde, Die Blechtrommel (1979) ile üne kavuşan Alman yönetmen Volker Schlöndorff’un Jeremy Irons’lı filmi Un Amour de Swann (1982), Jürgen Haase’nin Kapadokya’da bir çocuk ile çok sevdiği horozunun hikâyesini anlattığı Gülibik (1983-4), Konchalovsky’nin Hollywood döneminden Maria’s Lovers (1983), Michael Radford’un tam zamanında Orwell distopyasından uyarladığı 1984 (1984), Erden Kıral’ın Gümüş Ayı kazanan Hakkari’de Bir Mevsim’i (1983) takip eden Ayna’sı (1984), günümüzün melodram üstatlarından Bille August’un ilk döneminden Zappa (1983) ve Uygur Özerk Bölgesi’nden gelen Artist Olmak İsteyen Kız (1983) göze çarpan yapımlardan. Ödülün 1984’e gittiğini hemen not düşelim.

Saygı kuşağında benim favori yönetmenlerimden olan, Hollywood’un modern film dilinin kurucularından Robert Altman; Belçikalı üstat Andre Delvaux; şu sıralar Putin’in arkadaşı ve Rusya Kültür Bakanı olarak ünlenen, lakin 90’larda Utomlennye Solntsem (Burnt by the Sun - 1994) gibi filmlerle popülerleşen Nikita Mikhalkov; Polonya’nın dünya sinemasına hediye ettiği dahilerden Andrzej Wajda yer alıyor. Fakat bu ustalar başyapıtlarından ziyade, vasat filmleriyle programda yer almışlar.

Müzik ve Sinema bölümünde ise gerçek başyapıtlar var. Benim en sevdiğim filmlerden, tarihin en iyi iki müzikali olan West Side Story (1961) ile All That Jazz (1979) programın baştaçları. Ayrıca seçkide Narcissus (1983), Sweet Charity (1969), A Star is Born’un (1954) George Cukor imzalı uyarlaması ve Francesco Rosi’nin Carmen (1983) yorumu var.

Dünya Sinemasına Bir Bakış bölümü de başyapıtlar barındırıyor. Benim yıllar sonra yine festivalde izlediğim ve bayıldığım iki önemli şaheserin, Bergman’ın veda eseri Fanny och Alexandre (1982) ve Wim Wenders’in en önemli eseri Paris, Texas’ın (1984) ülkemizdeki galaları sanırım burada yapılmış. Seçkide ayrıca Peter Greenaway’e ait Draughtsman’s Contract (1982), Coppola’nın vasat eserlerinden One From the Heart (1981), Herzog’un ekolojist eserlerinden Wo die Grünen Ameisen Träumen (1984), Idi i Smotri (1985) ile başyapıtını veren Elem Klimov’un ölen eşini anlattığı kısa belgeseli Larissa (1980) yer almış.

Türk Sineması bölümü bu yıl bariz şekilde daha kapsamlı düzenlenmiş. Ağız sulandıran seçki şunları içeriyor (atlanmayacak kadar önemliler bence):

Atıf Yılmaz’ın iki ünlü edebiyatçımız Latife Tekin ile Murathan Mungan’la işbirliklerinden doğan Bir Yudum Sevgi (1984) ve Dağınık Yatak (1985)
Tunç Okan’ın başyapıtı Otobüs’ten (1976) sonraki filmi .. Cumartesi… (1984)
Macit Koper’in senaryosundan Erdoğan Tokatlı’nın çektiği Fidan (1984)
Şerif Gören’in arka arka çektiği Firar (1984) ve Gizli Duygular (1985)
O yıl içinde Züğürt Ağa’yı (1985) çekecek Nesli Çölgeçen’in ilk uzun metrajı Kardeşim Benim (1983)
Ömer Kavur ustanın Körebe’si (1985)
Sinemamızın az sayıdaki kadın yönetmenlerinden Bilge Olgaç’ın 9 yıllık aradan sonra çektiği Kaşık Düşmanı (1984)
Artık klasik görülen Ertem Eğilmez imzalı Namuslu (1984)
Zeki Ökten’in en önemli eserlerinden Pehlivan (1984)
Feyzi Tuna’nın Necati Cumalı’dan uyarladığı Tutku (1984)
Yusuf Kurçenli’nin Ayşe Şasa imzalı senaryodan çektiği ilk uzun metrajı …ve Recep ve Zehra ve Ayşe… (1983)
Süha Arın’ın Kariye Müzesi’ndeki eserleri anlattığı Kariye (1984) belgeseli
Neşet Kırcalıoğlu’nun bir arkeoloğun geçmişle bugünün benzerliklerine kafa yorduğu niş belgeseli Usluköy Masalı (1984)

Son olarak 85’ yılının detaylı ve doyurucu kataloğunun Barika Göncü, Onat Kutlar ve Vecdi Sayar imzalı olduğunu belirtelim.