İstanbul Kürt Film Festivali 28 filmle gösterime hazır
İstanbul Kürt Film Festivali, 3 yıl aradan sonra ilk defa gösterime girecek
filmlerle yeniden sinemaseverlerle buluşacak. Kadın, doğa, yaşam ve insan
hakları temalı 28 filim festivalde yer alacak.
Kürt sinemasında ilk kayıt 1926’da Ermenistan’da çekilen Zare filmi olarak kabul
ediliyor. Ardından 1933’te Êzîdî kadın Zînê’nin yaşamına, eğitime ve Kürt
alfabesini anlatmasına odaklanan Êzîdî Kürtler filmi yanı sıra "Sovyet
Ermenistanı Kürtleri" adlı belgesel film ile Kürt sineması gelişimini devam
ettirdi. Tarihsel süreçleri, kadının verdiği mücadele ile köy yaşamının yanı
sıra aşk ve ihanet temasının sık sık işlendiği Kürt sinemasın bir diğer halkası
olan Ehmedî Xanî’nin Mem û Zîn adlı eserinden 1990’da sinemaya uyarlanan aynı
adlı film oldu. Öte taraftan dili Türkçe olmasına rağmen Kürt halkının yaşamını
tema eden Yılmaz Güney’in perdeye taşıdığı filmlerle, Kürt sineması uzun bir
sıçrayış yaşadı. Sinema teknik araçların yanı sıra Kürtlerin verdiği mücadelenin
gelişimine paralel olarak sinema da gelişmeye devam etti.
Bugüne değin yapılan yüzlerce film, Kürtlerin yaşadığı dört parçanın yanı sıra
Avrupa’da da festivallerle seyirci karşısına çıktı. Kürt filmlerini
festivallerle seyirci ile buluşturan Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) Sinema
Kolektifi, bu yıl da 24-29 Mart arasında 2’ncisini düzenleyeceği İstanbul Kürt
Film Festivaliyle onlarca film seyirciyle buluşacak. “Kadın, yaşam, doğa” gibi
temaların yer alacağı festivalde, uzun metraj, belgesel film ve kısa film olmak
üzere 28 film sinemaseverlerle buluşacak. Festivalin açılışı ve kapanışı ise
Şişli’de bulunan Cemil Candaş Kent Kültür Merkezi’nde yapılacak. Film
gösterimleri ise Beyoğlu’nda bulunan Cinemajestik Sineması’nda 5 gün boyunca
seyircinin karşısında olacak. Filmlerde, ayrıca Türkçe ve Kürtçe alt yazı da
olacak.
Açılışı Êzîdî Kürtler, kapanışı ise Namo filmi ile yapılacak festivale dair MKM
Sinema Kolektifi’nden Adar Taş ile Hebûn Polat’la konuştuk.
‘İHTİYACI GÖZETTİK’
İstanbul Kürt Film Festivalinin ilk olarak 2019’da çalışmalarına başladığını
dile getiren Adar Taş, böyle bir festivallin ortaya çıkış nedenine işaret etti.
İstanbul’da milyonlarca Kürt’ün yaşadığını, ancak Kürt filmlerini Kürtlerle
buluşturacak bir festival eksikliğinden ötürü hazırlık yaptıklarını anlatan Taş,
“Bugüne değin benzer bir çalışmayla Kürtlere Kürt filmlerini ulaştıran kimse
olmadı. Biz de bu eksikliği fark ettikten sonra kolları sıvadık. Çalışmalarımızı
bitirdikten sonra salgın başladı. Bu nedenle yeterince verim alamadık. Şimdi 3
yıl aradan sonra yeni bir programla halkın karşında olacağız” dedi.
KADIN, DOĞA VE İNSAN HAKLARI
Kürt sinemasına göre çerçevelerini oluşturduklarını belirten Taş, Kürt
yönetmenlerin filmlerini perdeye taşıdıklarını kaydetti. Kürtlerin hikayelerini,
dillerini ve değerlerini konu alan filmleri esas aldıklarını dile getiren Taş,
“İstanbul’da çoğu zaman Kürt filmleri sansürleniyor ya da yasakla karşı karşıya
kalıyor. Biz de buna karşı bir duruş ortaya koymak istedik. Ayrıca festivalde
gösterilecek filmleri temalarına göre seçerek göstermeyi düşündük. Özellikle
ölçü aldığımız hususlar, yaşam, kadın, doğa ve değerler ile insan hakları oldu.
Mesela örnek olarak 1933’de çekilen Êzidî Kürtler filmi ile açılışı yapacağız”
diye konuştu.
İLK KEZ GÖSTERİLECEK FİLMLER
Beş gün boyunca festivalin süreceğini dile getiren Taş, festival bünyesinde
ayrıca bir forum da düzenleyecekleri bilgisini paylaştı. Taş, “Bu forumda da
Kürt sinemasına dair olacak. Yaşanan sorun ve gelişmeler ele alınacak.
Talebimiz, halk festivaline sahip çıksın. Beş gün boyunca heyecanla film
izlemeye ve etrafındakilere anlatmalarını diliyoruz. Ayrıca talebimiz odur ki;
halkla birlikte filmleri izlemek istiyoruz. Çünkü bazı filmler ilk defa
gösterilecek. Bu filmlerimiz arasında yer alan birçok film ilk defa halkla
buluşacak” dedi.
KÜRT SİNEMASININ GELİŞİMİ
Sinemanın 125 yıllık bir tarihi olduğunu ve Kürt sinemasının da 100 yıllık bir
tarihi olduğunu anımsatan Hebun Polat ise, “Özellikle Kuzey’de sinemacıların
öncülüğünde gelişmeler yaşanmaya başlandı. MKM’nin kuruluşu ile birlikte sinema
alanında dersler verilmeye başlandı ve öğrencilere eğitimler verildi. Hemen
hemen yer yıl atölyeler düzenleniyor ve yüzlerce insanı yetiştirildi. Birçok
demokrat sinemacının yolu buradan geçti. En az 150 film, belgesel ve kısa
filmler yapıldı. Aynı zamanda Kazım Öz, Hüseyin Karabey gibi Kürt yönetmenlerin
de öncülüğünde daha da gelişim gösterdi. Dağ sineması da Halil Dağ öncülüğünde
gelişim gösterdi. Bunun yanı sıra Doğu Kürtlerin yaptığı sinema da gelişmeye
başlayınca festivaller de yapılmaya başlandı” diye belirtti.
KÜRT SİNEMASI CANLANDI
Bugün Kürt sinemasının daha da geliştiğini sözlerine ekleyen Polat, şöyle devam
etti: “Çünkü Kürt Özgürlük Hareketinin canlılığına paralel olarak Kürt sineması
da canlandı. Bugün birçok Kürt sinemacı anadilinde film yapıyor. Bence bunun
temel nedeni de Kürt Özgürlük Hareketinin verdiği mücadele sonucu, sinemacılar
bu noktaya geldi. Kendi üretimlerini yapmaya devam ediyorlar hala. 90’lardan
itibaren çekilen Kürt filmlerinin hemen hemen hepsi Kürtçedir. Bu aynı zamanda
diğer parçalarda da geçerlidir.”
DİRENİŞ SİNEMASI GELİŞTİ
Kürt özgürlük mücadelesinin sinemaya yön verdiğini ifaden eden Polat, “Halil Dağ
bu yolu başlattı. Diğer parçalardaki sinemacılar biraz daha yerel sorunları ele
alıyor. Daha çok önceki yaşanmışlıklara odaklanıyor. Ancak dağ sinemasıyla
birlikte daha da çok direniş sineması gelişti. Bunun son örneği de en son
yapılan Kobanê ve Sur direnişini konu alan Jî bo Azadiyê filmlerini örnek
verebiliriz. Yine 14 Temmuz ve Böğürtlen filmlerini de örnek verebiliriz. Onunun
sonucunda gelişti diyebiliriz. Kürt Özgürlük Hareketinin mücadelesi sonucu
yaşanan kazanımlar, sinemada yansımasını da buldu. Onlarca Kürt yönetmen,
senarist ve oyuncu yetişiyor. Bunun en büyük nedeni de Kürt Özgürlük Hareketinin
kazandırdığı kazanımlar oldu” diye kaydetti.
‘KENDİSİNE BAKACAK’
Kürt sinemasının yüz yıllık tarihinde en yüksek ivmeyi yakalandığını belirten
Polat, “İzleyici festivale gelip filmleri izlediğinde; bence en başta kendisine
bakacak. Bunu söyleyebilirim. Çünkü sinemanın da böyle bir etkisi var. Bu konuda
çok etkili ve güçlü bir sanat dalıdır. Bu 28 filmimiz arasında yer alan
filmlerinden yüzde 80 henüz ilk defa yayınlanmış olacak. En büyük avantajımız
olacak. Bu yüzden gelecek olan izleyiciler için müthiş bir atmosfer olacağını
düşünüyorum” diye konuştu.
‘HALKIMIZI BEKLİYORUZ’
Kürt filmlerinin festivallerle seyirci ile buluşmasının önemli olduğu dile
getiren Polat, bu şeklide sinemanın daha da gelişim gösterdiğini ifade etti.
Dört parçada festivaller yapıldığına işaret eden Polat, festivallerin dört
parçada yer alan Kürtler arasında bir köprü görevi gördüğünü belirtti. Polat,
“Bu nedenle çok önemli görüyoruz. Bu festivalin aslında temel amacı Kürt
izleyicilere Kürt filmlerini göstermek. Ancak sadece Kürt izleyiciler için
olduğunu söylemek eksik kalır. Türkiye’de veya daha dar bir şeklide İstanbul’da
yaşayan herkesin gelip izleyebileceği filmler yer alıyor. Bir kazanım olacağını
düşünüyorum. Halkımızı bekliyoruz” dedi.
Festivalin programı şu şekilde:
*Açılış filmi: Kürt Ezidiler
24 Mart saat: 19.00
Konser: Koma Aryen
Kokteyl
25 MART’TA SALON 3’DE GÖSTERİLECEK FİLMLER:
*Casime Celil- 56
Saat: 15.00
*Brindarim-28 / Wejine Perperoke-18 / Pele-13
25 Mart Saat: 17.00
*House Without Roof-102
Saat: 19.00
26 MART’TA SALON 3’DE GÖSTERİLECEK FİLMLER:
* 13 May-24/ Rewşen-12/ Sar-18
Saat: 13.00
* Landless 76
Saat: 15.00
* Gitmek 63
Saat: 17.00
* Walnut Tree 105
Saat: 19.00
26 MART’TA SALON 2’DE GÖSTERİLECEK FİLMLER:
* Nani Piroz 54
Saat: 13.00
* Casime Celil 56
Saat: 15.00
* Sidik u Panter 83
Saat: 17.00
* House Without Roof 102
Saat: 19.00
27 MART’TA SALON 3’DE GÖSTERİLECEK FİLMLER
* Room- 14/ Suçlulular-24/ Gola Cinan 15
Saat: 15.00
* Walnut Tree 105
Saat: 17.00
* Evin Di Ruye Qirkirine De- 52
Saat:19.00
27 MART’TA SALON 2’DE GÖSTERİLECEK FİLMLER
* Evin Di Ruye Qirkirine De- 52
Saat: 15.00
* Şiwenpence-12/ Alf Leila Wa Leila 17/ Pathway-15/ A Voice From Far Away-8
Saat: 17.00
* Sidik u Panter-83
Saat: 19.00
28 Mart saat: 11.00-16.00
Kürt Sineması Forumu
29 MART’TA ŞİŞLİ CEMİL CANDAŞ KENT KÜLTÜR MERKEZİ
* Namo
Saat: 20.00
MA / Mehmet Aslan - Mazlum Engindeniz
17 Mart 2022
2. İstanbul Kürt Film Festivali Başlıyor
1933 yapımı “Kurdên Êzidî” adlı film ilk kez festival kapsamında seyirciyle
buluşacak. Festivalde yaklaşık 28 film gösterilecek.
2. Kürt Film Festivali 24-29 Mart tarihleri arasında yapılacak. İlki 2019
yılında yapılan festivalin ikincisi, COVİD-19 pandemisi yüzünden
gerçekleştirilememişti.
İstanbul Kürt Film Festivali Komitesi, festivalle ilgili bilgi vermek için
Elmadağ’da bulunan Yapım 13 ofisinde bir basın toplantısı gerçekleştirdi. Adar
Taş’ın Komite adına yaptığı açıklamaya göre, festival 24 Mart günü “Kurdên Êzidî”
(Êzidî Kürtler) filminin gösterimiyle başlayacak. Amasi Martirosyan”ın 1933
yılında çektiği film Türkiye’de ve Kürtler’in yaşadığı diğer yerlerde ilk kez
gösterilecek.
80 filmin başvurduğu festivalde, 10 kişilik seçici kurul yaklaşık 28 kısa
metraj, uzun metraj ve belgesel filmini seçerek festivalde gösterilmesine karar
verdi.
Festival boyunca yönetmenlerin katılımıyla çeşitli forumlar gerçekleştirilecek.
Açılış ve kapanış etkinliği Şişli Kültür Merkezi’nde gerçeklecek olan Festival
filmleri ise Beyoğlu Majestik Sinema’da gösterilecek.
Festival Komitesi Üyesi Adar Taş, Kürt sineması üzerinde yoğun bir baskı
olduğunu dile getirerek, bu şartlar altında festivali gerçekleştireceklerini
kaybetti:
“Kürt filmleri hala salon bulamıyor ve sansüre uğruyor”
“2019 yılında Mezopotamya Sinema Kolektifi olarak 1. İstanbul Kürt Film
Festivali’ni düzenledik. Çünkü Kürt sinemacılar çektikleri filmleri sinema
salonlarında izleyici ile buluşturamıyorlardı. Filmleri gösterime girse bile
ağır bir sansür mekanizmasından geçmek zorundalardı. Bugün Kürt filmlerinin
salon bulabildiklerini ya da sansüre uğramadıklarını iddia etmiyoruz. Bu
sorunlar hala devam etmektedir. Dolayısıyla bu festival aracılığıyla Kürt
sinemasına dayatılan sansürü, engelleri ve kısıtlamaları elimizden geldiğince
ortadan kaldırmak istiyoruz. Ayrıca bu festivalin Kürt sinemacıların filmlerini
gösterebilecekleri ve eserlerini başta Kürt izleyicilere ve tüm sinemaseverlere
sunabilecekleri bir yer olmasını istiyoruz. İlk hedefimiz bu olsa da dünya
sinemasında Kürtlerin güçlü bir temsilini oluşturmak, Kürt sinemasına ve dünyaya
kendi rengimizle katkı sunmak istiyoruz.
“Bu festivalin çalışmalarına başlayalı neredeyse beş ay oldu. Festival komitesi
olarak filmlerin seçiminde bazı kriterler belirledik. Genel olarak insana,
doğaya ve demokratik değerlere sahip ve bu değerler ile örtüşen filmleri seçmeye
çalıştık. Şüphesiz ki bize gönderilen tüm filmler önemlidir ve bu bağlamda
festivalimize filmlerini gönderen bütün yönetmenlere teşekkürlerimizi
sunuyoruz.”
Festival’in açılış etkinliği kapsamında ayrıca bir konser ve Kürt sinemacıları
buluşturacak bir forum gerçekleşecek.
Festival programı ilerleyen günlerde açıklanacak. (FD)
Ferid Demirel
bianet Kurdî editörü. Marmara Ünivesitesi Gazetecilik Bölümü mezunu. Aynı okulda
ve aynı bölümde yüksek lisans yapıyor. Birgün, Dicle Haber Ajansı (DİHA), Dem Tv,
Rûdaw TV ve Sputnik Kurdistan’da muhabir, editör, haber müdürü ve şef editör
olarak çalıştı. "Haber Analizi ve Arşiv İncelemeleriyle: Türkiye'de 9 Gazete"
kitabına katkıda bulundu.
Em dê di mêjûya 24 - 29ê Adarê de 2. Festîvala Fîlmên Kurdî ya Stenbolê li dar
bixin. Bernameya vekirinê û ya girtinê dê li Cemil Candaş Kent Kültür Merkezi,
hemû pêşandanên me yên din dê li Beyoğlu CineMajestik Sineması pêk werin. Fîlmên
me dê bi jêrnivîsa kurdî û tirkî bên temaşekirin. Ji bo hefteyeke mişt bi sînema,
em sînemahezan vedixwînin vê pêşandanê.
"Hûn dikarin bilêtan ji Mobiletê peyda bikin. Li ser profîla me ye."
24-29 Mart tarihleri arasında 2. İstanbul Kürt Film Festivali’ni
gerçekleştiriyoruz.
Açılış ve kapanış etkinlikleri Cemil Candaş Kent Kültür Merkezi’nde, diğer tüm
gösterimlerimiz Beyoğlu CineMajestik Sinemasında olacak. Filmlerimiz Kürtçe ve
Türkçe altyazıyla izlenebilecek. Tüm sinemaseverleri sinema dolu bir hafta
geçirmeye davet ediyoruz.
“Biletleri Mobilet üzerinden temin edebilirsiniz. Bilet linki profilimizdedir.”
