13. TİHV İnsan Hakları Belgesel Film Günleri
13. TİHV İnsan Hakları Belgesel Film Günleri Afiş Yarışması
10-17 Aralık 2022
Düzenleyen
Türkiye İnsan Hakları Vakfı
tihvbelgeselfilm.org
13. İNSAN HAKLARI BELGESEL FİLM GÜNLERİ’NE HOŞ GELDİNİZ
Türkiye’de ve dünyada insan hakları açısından yaşanan çok farklı sorunlara
yönelik olarak izleyenlerde bir farkındalık ve duyarlılık oluşturmayı hedefleyen
13. İnsan Hakları Belgesel Film Günleri’nin bu yıl teması ‘ayrımcılık yasağı’dır.
Programda ülke içinden 15, ülke dışından 5 olmak üzere insan hakları temalı
toplam 20 belgesel film yer alıyor.
10 - 17 Aralık 2022 tarihleri arasında bu filmleri birlikte izlemekten, hak
ihlallerinin önlenmesi ve insan haklarına saygının yükseltilmesi üzerine
birlikte düşünmekten büyük bir mutluluk ve onur duyacağız.
Bu yıl İzmir, Diyarbakır ve Van’da farklı tarihlerde fiziki gösterimler de
gerçekleştiriyoruz. Fiziki gösterimlerin programlarına dair ayrıntıları ‘salon
gösterimleri’ butonunu tıklayarak öğrenebilirsiniz. İzmir, Diyarbakır ve Van’da
yaşayan belgesel film severleri mutlaka bekliyoruz.
Gösterdiğiniz ilgi ve katılım için çok teşekkür ederiz.
Saygılarımızla,
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV)
Aşk, Mark ve Ölüm - Cem Kaya 99’
1961’de çıkan yasayla Türkiye’den Almanya’ya göçenlerin, onların çocuklarının ve
torunlarının yaşattığı bağımsız müzik kültürünün eşi benzeri görülmemiş
hikâyesi. Köln Bülbülü Yüksel Özkasap, Derdiyoklar, Muhabbet, Killa Hakan, Kabus
Kerim ve Derya Yıldırım gibi isimlerle müzikal bir ünlüler geçidi.
Baskı Altındaki Yargıçlar / Judges-Under-Pressure- - Kacper Lisowski 85’
Polonya’da yargı bağımsızlığı, sağcı Hukuk ve Adalet Partisi’nin (PiS) iktidara
gelmesinden bu yana ciddi baskı altında. Yargıçlar ise oturup buna sessizce
katlanmaktansa gösteriler düzenleyerek, büyük müzik festivallerinde atölye
çalışmaları ve sunumlar yaparak siyasi gidişatı değiştirmeye çalışıyorlar. Film,
protesto hareketinin yüzü olan Yargıç Igor Tuleya’yı hem mahkeme salonunun
içinde hem de dışında takip ediyor.
Bir Halk / Un Peuple - Emmanuel Gras 104’
Ekim 2018’de Macron hükümeti, akaryakıt fiyatına uygulanan vergide artış kararı
alır ve bu uygulama Fransa genelinde bir protesto dalgasına yol açar. Yurttaşlar
ülkenin dört bir yanında seferber olurlar ve Sarı Yelekliler hareketi ortaya
çıkar. Film, Chartres’da her gün toplanan bir grup kadın ve erkeği anlatıyor.
Bunların arasında Agnès, Benoît, Nathalie ve Allan kendilerini tamamen
mücadeleye adamış durumdalar. Bütün bir halk gibi onlar da duyuracakları bir
sesleri olduğunu keşfediyorlar.
El Kitabı / Handbook - Pavel Mozhar 26’
Ağustos 2020’de Belarus’taki başkanlık seçimlerini izleyen günlerde protestolar
tüm ülkeye yayılır. Özel polis OMON göstericilere bilhassa vahşice saldırmakta
ve polis vahşeti gösterici olmayanlara da sıçramaktadır. Görüşmelerde yüzlerce
mağdur kendi deneyimlerini aktarıyor ve Berlin Neukölln’deki yönetmen odasında
sinematik olarak yeniden yapılandırılan bu aktarımlar muazzam bir baskı
sistemini gözler önüne seriyor.
Eve Dönüş - Dilan Engin 4’
İnsan aklının unutmakla yaralandığı zamanda, utanarak hatırlamanın filmi.
Geleceğin Peşinde / Dear Future Children - Franz Böhm 88’
Belgesel, Hong Kong’da Pekin yanlısı Carrie Lam hükümetine yönelik protestoları,
Şili’de toplumsal eşitsizliğe karşı gösterileri ve Uganda’da Fridays for Future
aktivistleri ile iklim adaleti eylemlerini mercek altına alıyor.
Hafıza Yetersiz - Ümit Kıvanç 60’
Hrant Dink’in sözünü renge, şekle ve sese büründürerek aktaran “Hafıza Yetersiz”
filmi, Hrant Dink’e ve sözüne yaşam alanı tanımayan ‘sistem’in nerelerde ‘hata
verdiğini’ gözler önüne seriyor.
Hesaplaşma / Reckonings - Roberta Grossman 75’
Tarihteki en büyük soykırımdan sağ kurtulanların tazmin edilmesi gibi imkansız
bir şeyi müzakere etmek üzere kapalı kapılar ardında buluşuldu. Hayatta
kalanların acil yardıma ihtiyacı vardı, ancak bir halkın emsalsiz yıkım ve acısı
için tazminatlar nasıl belirlenebilirdi? Holokost’un ardından geçen ve
bilinmeyen bu gerçek hikayeyi mercek altına alıyor “Hesaplaşma”.
Huzur Çiftliği - Feyzi Baran 15’
Yaralı ve bakıma muhtaç hayvanlar için kendi imkânlarıyla bir dünya kuran Mehmet
Yüksel’in bu dünyasına insanlar huzur çiftliği diyor. Türkiye’nin dört bir
yanından yüzlerce yaralı hayvan huzur çiftliğinde tedavi edildikten sonra;
yaşamını tek başına sürdürebiliyorsa doğaya, sürdüremiyorsa ömürlerinin sonuna
kadar bu çiftlikte özgürce yaşayabiliyor.
İlk 54 Yıl - Askeri İşgal El Kitabı / The First 54 Years - An Abbreviated Manual
For Military Occupation - Avi Mograbi 108’
Askeri işgal ne anlama gelir? Yönetmen Avi Mograbi, işgale katılmış askerlerin
tanıklıklarına dayanarak, sömürgeci bir işgalin nasıl işlediğine ve bu
uygulamaların ardındaki mantığa ışık tutuyor. Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ndeki
Filistin topraklarında İsrail’in 54 yıldır sürdürdüğü işgali irdeleyen film, bir
“Askeri İşgal El Kitabı”nın ana hatlarını çiziyor.
İmad’ın Çocukluğu / Imad’s Childhood - Zahavi Sanjavi 76’
İmad ve ailesi, IŞİD esaretinde iki buçuk yıl geçirdikten sonra, yerinden
edilmiş kişilerin bulunduğu bir kampa yerleştirilirler. Daha beş yaşını
doldurmamış olan İmad, hayatının yarısından fazlasını teröre, istismara ve onu
katı yürekli kılmak için tasarlanmış bir “eğitim”e maruz kalarak geçirmiştir.
Sadece Arapça konuştuğu için ailesiyle iletişim kuramayan İmad’ın elindeki
yegane ifade aracı şiddettir.
Josep - Aurel 74’
Şubat 1939. İspanyol cumhuriyetçiler, Franco diktatörlüğünden Fransa’ya
kaçarlar. Fransız hükümeti, mültecileri hijyen, su ve yiyeceğin zar zor
bulunduğu toplama kamplarında tutmaktadır. Dikenli tellerle çevrilmiş bu
kamplardan birinde iki adamın arkadaşlığını izliyoruz: Biri sivil muhafız,
diğeri ise Franco rejimine karşı savaşan illüstratör Josep Bartoli (Barcelona
1910 - New York 1995).
Mikel Nerede? / Non Dago Mikel? - Miguel Angel Llamas, Amaia Merino 79’
Kasım 1985. Mikel, sivil muhafızlar tarafından tutuklanıp işkence gördüğünden
beri kayıptır. Ve onu sağ bulma umutları sönmeye yüz tutmuşken, Bask Ülkesi
sokaklarında tek bir çığlık yankılanır: “Mikel nerede?”
Ölmek İçin Güzel Bir Gün / A Good Day to Die - Lynn Salt, David Mueller 91’
İstismara uğramış, hiçe sayılmış ve bastırılmış Amerikan yerlileri 1968’de
direnmeye başlar. Amerikan Yerli Hareketi’nin kurucularından Dennis Banks,
halkını umutsuzluk batağından çıkararak hükümetle karşı karşıya getirir ve
hayatlarını sonsuza dek değiştirir. Belgesel, bugün pek hatırlanmayan Yerli
Sivil Haklar Hareketi’nin öyküsünü kışkırtıcı bir tarzda sunuyor ve yerlilerin
verdikleri mücadelenin yanı sıra katlandıkları korkunç baskıyı da anlatıyor.
Rabiye Kurnaz George W. Bush’a Karşı / Rabiye Kurnaz Gegen George W. Bush -
Andreas Dresen - 119’
Rabiye Kurnaz’ın gerçek hikâyesi tutkulu bir kadının, direncin ve kararlılığın
bir portresi. 11 Eylül’ün ardından sorgusuz sualsiz Guantanamo’ya gönderilen
oğlu Murat’ın serbest bırakılması için verdiği mücadele, Rabiye Kurnaz’ı
Bremen’deki evinden dünya siyasetinin merkezine, Washington’daki Yüksek
Mahkeme’nin huzuruna taşır. Rabiye’nin yanında insan hakları avukatı Bernhard
Docke vardır. Ayakları yere basan ketum avukatla hınzır bir espri anlayışına
sahip, sağı solu belli olmayan Türk anne yan yana, Murat’ı kurtarmak için
mücadele eder.
Sesim Ol / Be My Voice - Nahid Persson 83’
Gazeteci ve aktivist Masih Alinejad, örtünme zorunluluğuna isyan eden
milyonlarca İranlı kadının sosyal medyadaki sesidir. Günümüz İran’ındaki en
büyük sivil itaatsizlik eylemlerinden birine öncülük eden Masih, sürgündeki
özgürlüğünü kendi ülkesindeki protestoları büyütmek için kullanır. Rejim
kontrolü yeniden ele geçirmek için ipleri sıkılaştırırken, şiddet ve baskının
kendi aile üyelerine yönelmesiyle Masih’in cesareti sınanır.
Sözcüklerin Akışında / İn Flow of Words - Eliane Esther Bots 22’
Belgesel, eski Yugoslavya için oluşturulan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde görev
yapmış üç tercümanının anlatılarını takip ediyor. Tercümanlar kendi
duygularının, hislerinin ve kişisel geçmişlerinin öne çıkmasına asla izin
vermeksizin tanıkların, kurbanların ve faillerin sarsıcı ifadelerini
çevirmişlerdi. Mahkemedeki konumlarının aksine, bu film onların seslerini ve
deneyimlerini sahnenin merkezine taşıyor.
Vakti Gelince - Murat Yüksel 20’
Aydın’da maden ocaklarında sinsice ilerleyen ölümcül akciğer hastalığı
silikozise yakalandıkları için işten çıkartılan Uğur Aydoğdu, Saliha İnce, Şenol
Girgin ve Ahmet Açıkgöz’ün yaşadıkları dramı anlatan belgesel, hak gasbı yaşayan
işçilerin hikayesinin yanı sıra çevre mücadelesiyle birlikte hukuk mücadelesi de
veren aktivistlerin hikayelerine yer veriyor.
Yaramaz Çocuklar - Ahmet Necdet Çupur 89’
Zeynep, üniversite eğitimine devam edebilmek için açık liseye kaydolmuş ve bir
fabrikada çalışmaya başlamıştır. Ağabeyi Mahmut ise görücü usulü evlendiği
eşinden ayrılmaya karar vermiştir. İki kardeşin bu değişimi, hem muhafazakar
ailelerinde hem de köylerinde huzursuzluğa neden olur.
Yolculuk / La Traversée - Florence Miailhe 84’
Karanlıkta yağmalanmış küçük bir köy, kaçmak zorunda kalan bir aile…
Ebeveynlerinden ayrılmış en büyük iki çocuk, Kyona ve Adriel, kendi başlarına
sürgün yoluna düşerler, sığınacak huzurlu bir yer bulma ve ailelerine kavuşma
umuduyla, onları çocukluktan ergenliğe geçiren kahramanca bir yolculuğa
çıkarlar. Savaş ve göçmenlere yönelik zulümle parçalanmış bir kıtayı geçen bu
cesur kardeşlerin, sonunda özgür bir yeni dünyaya ulaşmadan önce inanılmaz
zorluklarla baş etmeleri gerekecektir.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV)
13. İnsan Hakları Belgesel Film Günleri Afiş Yarışması
Seçici Kurulu Sonuç Raporu
Teması “Ayrımcılık Yasağı” olan yarışmamıza şartnamede belirtilen son başvuru
tarihi olan 15 Ekim 2022 itibarıyla çevrimiçi (online) olarak 447 kişi başvuru
yapmıştır. Ancak başvuru yapan 53 kişi eserlerini https://tihvbelgeselfilm.org
sitesine yüklememiş ya da yükleyememiştir. Bu kişiler, kendilerine e-posta
yoluyla yapılan yardım taleplerine ise geri dönüş yapmamışlardır.
Seçici kurulumuz, https://tihvbelgeselfilm.org sitesine sorunsuz biçimde
yüklenebilen 22’si hareketli, 372’si statik olmak üzere toplam 394 eseri
değerlendirmeye almıştır.
Tüm yarışmacılara, insan haklarına, ayrımcılık sorununa ve yarışmamıza
gösterdikleri heyecan ve umut verici ilgi nedeniyle çok teşekkür ederiz.
Değerlendirmeye alınan tüm eserler seçici kurulumuz tarafından belirlenen
takvime uygun olarak kör hakemlik yöntemiyle, çevrimiçi ve üç turlu olarak
değerlendirilmiştir. Tüm aşamalarda intihal olduğu tespit edilebilen eserler
değerlendirme dışı bırakılmıştır. İkinci tura 39 eser, üçüncü tura ise 27 eser
kalmıştır.
Seçici kurulumuz, üçüncü turda 6 Kasım 2022 tarihinde yaptığı çevrimiçi toplantı
sonucunda;
61 başvuru numarasıyla yarışmaya katılan Kenan Yiğit isimli yarışmacımızın
eserinin birincilik ile ödüllendirilmesine ve TİHV 13. İnsan Hakları Belgesel
Film Günleri’nin afişi olmasına,
278 başvuru numarasıyla yarışmaya katılan Çağan Karaağaç isimli yarışmacımızın
eserinin ikincilik ile ödüllendirilmesine,
202 başvuru numarasıyla yarışmaya katılan Eda Zabun isimli yarışmacımızın
eserinin üçüncülük ile ödüllendirilmesine
oy birliği ile karar vermiştir.
Yarışmacıların ödülleri 10 Aralık 2022 tarihinde İzmir’de yapılacak ödül
töreninde verilecektir.
Dereceye giren ve derecelendirme dışında beğeni alan ilk 27 eser ise 10-17
Aralık 2022 tarihlerinde www.tihvbelgeselfilm.org adresli web sitesinde
sergilenecektir.
Tüm yarışmacılara ve kamuoyuna saygı ile duyurulur.