A. Filiz SUSAR
Es Yayınları
Türkçe,
145 Sayfa, 2. Hamur, Ciltsiz, 19 x 26 cm
İstanbul, Haziran 2004
ISBN: 9758716174
"Belgesel Film Türü" sinema tarihi süresince hiç önemini yitirmemiş, gelişen
koşulların tanıklığını kendisini de geliştirerek yerine getirmiştir. Filiz Susar
toplumsal bilinç ve kültürel bellek oluşturmada Belgesel Sinema'nın öneminden
hareketle ülkemizde belgesel sinema yapan, bu türün zor koşullarında, çetrefilli
yollarında emek veren belgesel sinemacıların profillerini çıkartmıştır. Belgesel
film yapımı kadar önemli bu çalışma tarihe tanıklık eden, biriktiren, onları
gelecek kuşaklara aktarmak için çabalayan belgesel filmcilerle ilgili önemli bir
araştırmadır. Türk sinemasının bu tür araştırmalara ve belgelere gereksinimi
vardır. (Tanıtım Yazısı'ndan)
Belgesel Film Türü sinema tarihi süresince hiç önemini yitirmemiş, gelişen
koşulların tanıklığını kendisini de geliştirerek yerine getirmiştir.
Filiz Susar toplumsal bilinç ve kültürel bellek oluşturmada Belgesel Sinema'nın
öneminden hareketle ülkemizde belgesel sinema yapan, bu türün zor koşullarında,
çetrefilli yollarında emek veren belgesel sinemacıların profillerini
çıkartmıştır.
Belgesel film yapımı kadar önemli bu çalışma tarihe tanıklık eden, biriktiren,
onları gelecek kuşaklara aktarmak için çabalayan belgesel filmcilerle ilgili
önemli bir araştırmadır. Türk sinemasının bu tür araştırmalara ve belgelere
gereksinimi vardır.
Bu kitap, yalnızca sinema üreticilerine ya da sinemayı bir sanat olarak
görenlere yönelik değildir. Kitabın amacı, bizim "belgesel" olarak
adlandırdığımız filmlerin yapımının belli bir yöntemine ilişkin toplumsal ve
ekonomik temeller oluşturabilmektir.
Böylece politik uyuşmazlık ve sosyal çözülmenin önüne geçilebilir. Gündelik
çevremizle olan yakınlığımız bizi geçmişin tam bir değerlendirmesini yapmaktan
alıkoyar. Bu nedenle belgesel filmlerin, bize tanıdık olguları ve insanların
yaşantısını sergilemek gibi bir işlevi vardır. Belgesel dünyası, ticaret,
endüstri, tarım, halk hizmetleri, iletişim, sağlık ve barınma dünyasının ta
kendisidir. Bu, erkeklerin ve kadınların çalışma yaşamlarının ve sosyal
etkinliklerinin dünyasıdır; topluma karşı olan sorumlulukların ve vaatlerin
dünyasıdır; toplumu denetim altında tutan ekonomik, siyasal ve toplumsal
sistemlerin dünyasıdır.
“Belgesel Film Türü” sinema tarihi süresince hiç önemini yitirmemiş, gelişen
koşulların tanıklığını kendisini de geliştirerek yerine getirmiştir.
Filiz Susar toplumsal bilinç ve kültürel bellek oluşturmada Belgesel Sinema’nın
öneminden hareketle ülkemizde belgesel sinema yapan, bu türün zor koşullarında,
çetrefilli yollarında emek veren belgesel sinemacıların profillerini
çıkartmıştır.
Belgesel film yapımı kadar önemli olan bu çalışma tarihe tanıklık eden,
biriktiren, onları gelecek kuşaklara aktarmak için çabalayan belgesel
filmcilerle ilgili önemli bir araştırmadır. Türk sinemasının bu tür
araştırmalara ve belgelere gereksinimi vardır.
Susar; çalışmasında 102 belgesel yönetmenine mülakat formu uygulamış ancak 91
yönetmenin verilerini değerlendirebilmiştir. Belgesel sinema yönetmeni kimdir?
Belgesel sinemayı nasıl tanımlamaktadır? Üretirken nasıl sorunlarla
karşılaşmaktadır? Üretimlerini nasıl, nerede paylaşma olanağı bulmaktadır? Tutum
ve alışkanlıkları nelerdir? sorularına 91 belgeselciden aldığı bilgilerle yanıt
aramıştır.
Çalışmanın son bölümünde belgeselcilerin biyografileri bulunmaktadır.
Filiz Susar’ın bu çalışması, hem Türk Sineması’nda Belgesel Film
Yönetmenleri’nin profilinin ortaya koyulması hem de belgesele değer veren bir
araştırmanın bir belge olarak gelecek kuşaklara aktarılması açısından oldukça
önemlidir.
Prof. Dr. Esra Biryıldız
Arka Kapak
İÇİNDEKİLER
Önsöz .... 7
Giriş .... 9
BİRİNCİ BÖLÜM
Belgesel Kavramı .... 11
Dünyada Belgesel Sinemanın Ortaya Çıkışı .... 12
Türkiye’de Belgesel Sinemanın Ortaya Çıkışı .... 14
Türk Belgesel Sinema Tarihine Kısa Bir Bakış .... 16
İKİNCİ BÖLÜM
Belgesel Sinema Yönetmeni Kimdir?
Belgesel Sinemayı Nasıl Tanımlamaktadır? .... 21
Yönetmenlerin Demografik Özellikleri .... 24
Yönetmenlerin Mesleki Deneyimleri .... 29
Belgeselde Tanımlar .... 32
Belgeselde Yapım Sorunları .... 40
Belgeselde Yayın Sorunları .... 45
Yönetmenlerin Alışkanlıkları .... 49
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Belgesel Sinema Yönetmenleri;
Biyografileri, Filmografileri ve Aldıkları Ödüller .... 53
Dipnotlar .... 143
Kaynakça .... 145