Bir nesneye ışık kaynağından yayılan ışık çarptığında, nesnenin aydınlanan yüzünün
tersinde oluşan karanlığa gölge denir. Işık nesneye çarparak ileri
gidemez. Tabii nesne şeffaf değilse. Fakat nesnenin etrafından sonsuza doğru
ileriye doğru gidecektir. Eğer nesneye çarpan ve ışık duvar gibi başka
bir engele çarptığında burayı aydınlatacak, fakat nesneden geçemediği için
nesnenin izdüşümünde koyu bir ortam oluşacaktır. Bu koyuluğu gölge denir.
Resim dilinde genellikle koyu bir rengin gittikçe açılarak bir kabartma
etkisi yaratmak için kullanılması anlamında kullanılır. Bir yanı aydınlık
olan kürenin, öteki yanına doğru gittikçe koyulaşması durumuna gölgelenme
denir.
Gölge, yarı gölge ve düşen gölge olarak üçe ayrılır.
Gölge (ombra) bir nesnenin kendi üstünde yarattığı koyuluktur. Küre örneğindeki
gibi.
Karanlık bölüm gölge (penumbra) olarak adlandırılır.
Yarı gölge (mezz ombra) aydınlıkla gölge arasında kalan ve nesnenin
yuvarlaklığına göre ışığın azaldığı yarı karanlık bölümdür.
Düşen gölge (shattimento) ise çizilen nesnenin yere yaydığı gölgedir...
Çerçeve / E.H. Gombrich
Düşen Gölgenin Özellikleri / Filippo Baldinucci, Vocabulario Toscano dell'Arte del Disegno isimli yapıtından, Floransa 1681 kaynak gösterilmiş.
Çeviren - Ülkü Tamer
Kaynak
Sanat Dünyamız / Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık
ykykultur.com.tr